ΠΛΑΝΗΤΗΣ

ΠΛΑΝΗΤΗΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΟΝΟΜΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ
ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ
ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΤΟΥ ΗΛΙΑΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΝΑΝΟΙ
ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΕΚΤΟΣ ΤΟΥ ΗΛΙΑΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ
ΑΞΟΝΙΚΗ ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ
ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ
ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ
ΜΑΓΝΗΤΟΣΦΑΙΡΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ
ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ
ΔΑΚΤΥΛΙΟΙ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 Γενικά οι πλανήτες σύμφωνα με τον σύγχρονο ορισμό της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (IAU) είναι ουράνια σώματα που έχουν τα  παρακάτω  χαρακτηριστικά:
α) βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, 
β) διαθέτουν επαρκή μάζα και βαρύτητα ώστε να έχουν αποκτήσει σφαιρικό σχήμα και 
γ) κυριαρχούν στην τροχιακή ζώνη στην οποία κινούνται. 

Οι πλανήτες του Ηλιακού συστήματος

 Οι πλανήτες νάνοι σύμφωνα με τον σύγχρονο ορισμό της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (IAU) είναι ουράνια σώματα που έχουν τα  παρακάτω  χαρακτηριστικά:
α) βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, 
β) διαθέτουν επαρκή μάζα και βαρύτητα ώστε να έχουν αποκτήσει σφαιρικό σχήμα. 
γ) δεν είναι δορυφόρος άλλου πλανήτη

Γενικά οι πλανήτες σύμφωνα με τον σύγχρονο ορισμό της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (IAU) είναι ουράνια σώματα που έχουν τα  παρακάτω  χαρακτηριστικά:

α) βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, 

β) διαθέτουν επαρκή μάζα και βαρύτητα ώστε να έχουν αποκτήσει σφαιρικό σχήμα και 

γ) κυριαρχούν στην τροχιακή ζώνη στην οποία κινούνται. 

 Σύμφωνα με τους ορισμούς της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωση (IAU),υπάρχουν οκτώ πλανήτες στο Ηλιακό Σύστημα.Είναι οι τέσσερις γήινοι,ο Ερμής,η Αφροδίτη,η Γη και ο Άρης,καθώς έχουν παρόμοια σύσταση και μορφολογία με τη Γη (βραχώδεις με συμπαγή πυρήνα) και οι τέσσερις αέριοι γίγαντες,ο Δίας,ο Κρόνος,ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας,που η σύστασή τους είναι αέρια (Υδρογόνο κυρίως),ενώ όλοι έχουν έναν ή περισσότερους δακτύλιους,οι εντυπωσιακότεροι των οποίων είναι οι Δακτύλιοι του Κρόνου.Έξι από τους πλανήτες έχουν ένα ή περισσότερους φυσικούς δορυφόρους.

Σύμφωνα με τους ορισμούς της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωση (IAU),υπάρχουν οκτώ πλανήτες στο Ηλιακό Σύστημα.Είναι οι τέσσερις γήινοι,ο Ερμής,η Αφροδίτη,η Γη και ο Άρης,καθώς έχουν παρόμοια σύσταση και μορφολογία με τη Γη (βραχώδεις με συμπαγή πυρήνα) και οι τέσσερις αέριοι γίγαντες,ο Δίας,ο Κρόνος,ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας,που η σύστασή τους είναι αέρια (Υδρογόνο κυρίως)

 Επιπλέον,το ηλιακό μας σύστημα περιλαμβάνει επίσης τουλάχιστον πέντε πλανήτες νάνους και εκατοντάδες χιλιάδες μικρά σώματα του Ηλιακού Συστήματος.Από το 1992, εκατοντάδες πλανήτες γύρω από άλλα άστρα τους λεγόμενους «εξωπλανήτες» στον Γαλαξία μας έχουν ανακαλυφθεί.
 Οι πλανήτες δεν έχουν την επαρκή μάζα για την έναρξη θερμοπυρηνικών αντιδράσεων όπως συμβαίνει με τα αστέρια.Συνεπώς δεν έχουν την ικανότητα να εκπέμπουν ακτινοβολία. Το γεγονός της ορατότητας των πλανητών του Ηλιακού μας Συστήματος κατά τη διάρκεια της νύχτας οφείλεται στην ανάκλαση του ηλιακού φωτός.

Το μέγεθος των πλανητών του ηλιακού συστήματος

 Ο όρος πλανήτης είναι αρχαίος, με δεσμούς με την ιστορία,την επιστήμη,τη μυθολογία και τη θρησκεία.Οι πλανήτες είχαν αρχικά θεωρείται από πολλούς πολιτισμούς απεσταλμένοι των θεών.Την αρχαία εποχή,οι αστρονόμοι παρατήρησαν ότι κάποια συγκεκριμένα φωτεινά σώματα άλλαζαν θέση κατά μήκος του ουρανού σε σχέση με τα άλλα άστρα.Οι Αρχαίοι Έλληνες τα αποκάλεσαν πλανήτες αστέρες ή απλά πλανήτοι.Από εκεί προέκυψε η λέξη πλανήτες.Στην αρχαία Ελλάδα,Κίνα και Βαβυλωνία και όλους τους προσύγχρονους πολιτισμούς, πιστευόταν σχεδόν καθολικά ότι η Γη ήταν το κέντρο του Σύμπαντος,και όλοι οι πλανήτες περιφέρονταν γύρω από τη Γη.Ο λόγος ήταν το γεγονός ότι οι πλανήτες έμοιαζαν να περιφέρονται γύρω από τη Γη κάθε μέρα και η κοινή αντίληψη ήταν ότι η Γη ήταν σταθερή.

Η Διεθνής Αστρονομική Ένωση (ΔΑΕ) (International Astronomical Union, IAU) ιδρύθηκε το 1919 στο Παρίσι (ως "Union astronomique internationale" UAI) και η αποστολή της είναι η προώθηση και η διαφύλαξη της επιστήμης της αστρονομίας σε όλες της μορφές της μέσω της διεθνούς συνεργασίας

 Το 2006,στη Διεθνής Αστρονομική Ένωση (IAU) εγκρίθηκε επίσημα ψήφισμα που καθορίζει πλανήτες στο Ηλιακό Σύστημα.Ο ορισμός αυτός έχει τόσο επικριθεί και εξακολουθεί να αμφισβητείται από ορισμένους επιστήμονες.Οι πλανήτες θεωρούνταν από τον Πτολεμαίο ότι βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη.
 Αν και η ιδέα ότι οι πλανήτες σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο είχε προταθεί πολλές φορές έγινε αποδεκτή από τις πρώτες αστρονομικές παρατηρήσεις με τα τηλεσκόπια από τον Galileo Galilei.Με την προσεκτική ανάλυση των δεδομένων παρατήρησης,ο Johannes Kepler βρήκε ότι οι τροχιές των πλανητών δεν είναι κυκλικές,αλλά ελλειπτικές.

ΟΝΟΜΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ

 Η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από την αρχαιοελληνική φράση «πλανήτες αστέρες» (άστρα που περι-πλανιούνται), σε αντίθεση με τους αστέρες που μοιάζουν ακίνητοι στον ουράνιο θόλο (εξ ού και η ονομασία «απλανείς αστέρες»). Είναι παράγωγο της λέξης "πλάνης" που σημαίνει περιπλανώμενος, χωρίς μόνιμη διαμονή.

Η σύγχρονη Ελλάδα  χρησιμοποιεί τα ονόματά από τους θεούς του Ολύμπου για τους πλανήτες

 Στην αρχαία Ελλάδα, τα δύο μεγάλα φωτεινά σώματα ο Ήλιος και η Σελήνη ονομάστηκαν Ήλιος και Σελήνη.Ο κόκκινος πλανήτης ήταν γνωστός ως "πύρινος".Σήμερα ο δυτικός κόσμος γνωρίζει τους πλανήτες με ονόματα που προέρχονται από τους θεούς του Ολύμπου.Ενώ η σύγχρονη Ελλάδα  εξακολουθεί να χρησιμοποιεί τα ονόματά από τους θεούς του Ολύμπου για τους πλανήτες,άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες,λόγω της επιρροής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και αργότερα της Καθολικής Εκκλησίας,χρησιμοποιούν τα λατινικά ονόματα και όχι τα ελληνικά.Η Γη είναι ο μόνος πλανήτης του οποίου το όνομα δεν προέρχεται από την ελληνορωμαϊκή μυθολογία.Το όνομα προέρχεται από τον 8ο αιώνα από την αγγλοσαξωνική λέξη erda, που σημαίνει έδαφος ή  χώμα και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά εγγράφως,ίσως γύρω στο 1300.
 Η μη ευρωπαϊκές κουλτούρες χρησιμοποιούν άλλα πλανητικά συστήματα ονομασίας. Η Ινδία χρησιμοποιεί ένα σύστημα ονομάτων με βάση την Navagraha, η οποία ενσωματώνει τους επτά παραδοσιακούς πλανήτες (Surya για τον Ήλιο, το Chandra για τη Σελήνη, και Budha, Shukra, Mangala, Bṛhaspati Shani και για τους πλανήτες Ερμή, Αφροδίτη, Άρη, Δία και Κρόνου ).Η Κίνα και οι χώρες της Ανατολικής Ασίας ιστορικά υπόκεινται σε κινεζική πολιτιστική επιρροή (όπως η Ιαπωνία, η Κορέα και το Βιετνάμ) χρησιμοποιούν ένα σύστημα ονομάτων με βάση τα πέντε κινεζικά στοιχεία: νερό (υδράργυρος), μετάλλων (Αφροδίτη), φωτιά (Άρης), ξύλο ( Δίας) και γη (Κρόνος).

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ

 Η ιδέα των πλανητών έχει εξελιχθεί με την πάροδο της ιστορίας.Οι πέντε κλασικοί πλανήτες, που είναι ορατοί με γυμνό μάτι, ήταν γνωστοί από την αρχαιότητα και είχαν σημαντικό αντίκτυπο στη μυθολογία, τη θρησκευτική κοσμολογία και την αρχαία αστρονομία.Οι Αρχαίοι Έλληνες τους αποκαλούσαν πλανήτες αστέρες.

Οι Αρχαίοι Έλληνες τους αποκαλούσαν πλανήτες αστέρες  

 Στην αρχαία Ελλάδα,την Κίνα,τη Βαβυλώνα και σ'όλους τους αρχαίους πολιτισμούς πίστευαν ότι η Γη ήταν το κέντρο του Σύμπαντος και ότι όλοι οι πλανήτες γυρίζουν γύρω από την Γη. Οι λόγοι για αυτήν την αντίληψη ήταν ότι τα αστέρια και οι πλανήτες φαίνεται να περιστρέφονται γύρω από τη Γη κάθε μέρα και η φαινομενικά κοινή λογική αντίληψη ότι η Γη ήταν στέρεο και σταθερό και βρίσκεται σε κατάσταση ηρεμίας.

ΒΑΒΥΛΩΝΙΑΚΗ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΕΣ

Ο πρώτος πολιτισμός που είναι γνωστόw ότι διαθέτει μια λειτουργική θεωρία των πλανητών ήταν οι Βαβυλώνιοι

   Ο πρώτος πολιτισμός που είναι γνωστόw ότι διαθέτει μια λειτουργική θεωρία των πλανητών ήταν οι Βαβυλώνιοι, οι οποίοι ζούσαν στην Μεσοποταμία κατά την πρώτη και τη δεύτερη χιλιετία π.Χ..

Το παλαιότερο επιζών πλανητικό αστρονομικό κείμενο είναι το Βαβυλώνιο δισκίο Ammisaduqa,το 7ο αιώνα π.Χ. αντίγραφο του καταλόγου των παρατηρήσεων των κινήσεων του πλανήτη Αφροδίτη, που πιθανόν να χρονολογείται ήδη από τη δεύτερη χιλιετία π.Χ.

 Το παλαιότερο επιζών πλανητικό αστρονομικό κείμενο είναι το Βαβυλώνιο δισκίο Ammisaduqa,το 7ο αιώνα π.Χ. αντίγραφο του καταλόγου των παρατηρήσεων των κινήσεων του πλανήτη Αφροδίτη, που πιθανόν να χρονολογείται ήδη από τη δεύτερη χιλιετία π.Χ..Είναι ένα ζευγάρι σφηνοειδούς δισκία που χρονολογούνται από τον 7ο π.Χ. αιώνα, που καθορίζει τις κινήσεις του Ήλιου,της Σελήνης και των πλανητών κατά τη διάρκεια του έτους.

Το Enuma Anu,γραμμένο κατά τη διάρκεια της Νεο-Ασσυρίων περίοδο τον 7ο π.Χ. αιώνα,περιλαμβάνει έναν κατάλογο των οιωνών και των σχέσεων τους με διάφορα ουράνια φαινόμενα, συμπεριλαμβανομένων των κινήσεων των πλανητών

  Το Enuma Anu,γραμμένο κατά τη διάρκεια της Νεο-Ασσυρίων περίοδο τον 7ο π.Χ. αιώνα,περιλαμβάνει έναν κατάλογο των οιωνών και των σχέσεων τους με διάφορα ουράνια φαινόμενα, συμπεριλαμβανομένων των κινήσεων των πλανητών.

Η Αφροδίτη,ο Ερμής,ο Άρης,ο Δίας και ο Κρόνος εντοπίστηκαν από τους αστρονόμους της Βαβυλώνας

 Η Αφροδίτη,ο Ερμής,ο Άρης,ο Δίας και ο Κρόνος εντοπίστηκαν από τους αστρονόμους της Βαβυλώνας.Αυτοί θα παραμείνουν οι μόνοι γνωστοί πλανήτες μέχρι την εφεύρεση του τηλεσκοπίου στην σύγχρονη εποχή.

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΕΣ

Η αρχαία Ελλάδα

  Οι αρχαίοι Έλληνες αρχικά δεν αποδίδουν μεγάλη σημασία για τους πλανήτες, όπως οι Βαβυλώνιοι.

Έγγραφο που περιγράφει την γεωκεντρική θεωρία στην αρχαία Ελλάδα

 Οι Πυθαγόρειοι,μεταξύ του 6ου και 5ου αιώνα π.Χ. φαίνεται να έχουν αναπτύξει τη δικιά τους ανεξάρτητη πλανητική θεωρία,η οποία αποτελούνταν από τη Γη,τον Ήλιο,τη Σελήνη και τους πλανήτες που περιστρέφονται γύρω από ένα «Κεντρικό Πυρ» στο κέντρο του Σύμπαντος.

 Οι Πυθαγόρειοι,μεταξύ του 6ου και 5ου αιώνα π.Χ. φαίνεται να έχουν αναπτύξει τη δικιά τους ανεξάρτητη πλανητική θεωρία,η οποία αποτελούνταν από τη Γη,τον Ήλιο,τη Σελήνη και τους πλανήτες που περιστρέφονται γύρω από ένα «Κεντρικό Πυρ» στο κέντρο του Σύμπαντος 

  Ο Πυθαγόρας και ο Παρμενίδης λέγεται ότι ήταν οι πρώτοι που αναγνώρισαν ότι η Αφροδίτη ήταν το ίδιο αστέρι που εμφανιζόταν το βράδυ και το πρωί.Τον 3ο αιώνα π.Χ.,ο Αρίσταρχος ο Σάμιος πρότεινε το ηλιοκεντρικό σύστημα, σύμφωνα με το οποίο η Γη και οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω από τον ήλιο.Ωστόσο, το γεωκεντρικό σύστημα παράμεινε το κυρίαρχο σύστημα μέχρι την Επιστημονική Επανάσταση.

Τον 3ο αιώνα π.Χ.,ο Αρίσταρχος ο Σάμιος πρότεινε το ηλιοκεντρικό σύστημα, σύμφωνα με το οποίο η Γη και οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω από τον ήλιο

  Κατά τον 1ο αιώνα π.Χ., κατά την ελληνιστική περίοδο, οι Έλληνες είχαν αρχίσει να αναπτύσσουν τα δικά τους μαθηματικά συστήματα για την πρόβλεψη των θέσεων των πλανητών.

Κατά τον 1ο αιώνα π.Χ. οι Έλληνες είχαν αρχίσει να αναπτύσσουν τα δικά τους μαθηματικά συστήματα για την πρόβλεψη των θέσεων των πλανητών

 Αυτά τα συστήματα, τα οποία βασίστηκαν στη γεωμετρία και όχι στην αριθμητική των Βαβυλωνίων, θα επισκιάσει τελικά τις θεωρίες των Βαβυλωνίων στην πολυπλοκότητα και την πληρότητα, και καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος των αστρονομικών κινήσεων που παρατηρήθηκαν από τη Γη με γυμνό μάτι.

Ένας αρχαίος Ελληνικός αστρονομικός υπολογιστής

  Αυτές οι θεωρίες θα φτάσουν το μέγιστο της έκφρασής τους στην Αλμαγέστη γραμμένο από τον Πτολεμαίο το 2ο αιώνα μ.Χ.. Έτσι η κυριαρχία του μοντέλου του Πτολεμαίου αντικατέστησε όλα τα προηγούμενα έργα σχετικά με την αστρονομία και παρέμεινε το οριστικό αστρονομικό κείμενο στον δυτικό κόσμο για 13 αιώνες.Για τους Έλληνες υπήρχαν επτά γνωστοί πλανήτες και ο καθένας θεωρείται ότι περιβάλει τη Γη, σύμφωνα με τους νόμους του Πτολεμαίου.Ήταν, κατά αύξουσα σειρά από τη Γη:Η Σελήνη, ο Ερμής, η Αφροδίτη, ο Ήλιος,ο Άρης,ο Δίας και ο Κρόνος.

ΙΝΔΙΚΗ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΕΣ

Ινδική αστρονομία

  Το 499 Κ.Χ.,ο Ινδός αστρονόμος Αριαμπάτα ανέπτυξε ένα πλανητικό μοντέλο το οποίο ενσωματώνει ρητά την περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονα της,η οποία εξηγεί και την αιτία της κίνηση της.Επίσης, πίστευε ότι οι τροχιές των πλανητών είναι ελλειπτικές.Οι οπαδοί του Αριαμπάτα ήταν πάρα πολλοί στη Νότια Ινδία και ακολούθησαν να γράφουν δευτερεύοντα έργα.

Το 499 Κ.Χ.,ο Ινδός αστρονόμος Αριαμπάτα ανέπτυξε ένα πλανητικό μοντέλο το οποίο ενσωματώνει ρητά την περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονα της

 Το 1500, ο Nilakantha Somayaji αναθεώρησε το μοντέλο του Αριαμπάτα.Ανέπτυξε ένα πλανητικό μοντέλο, όπου ο Ερμής,η Αφροδίτη,ο Άρης,ο Δίας και ο Κρόνος  γυρίζουν σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο,ο οποίος με τη σειρά του περιστρέφεται γύρω από τη Γη.

Αρχαίο ινδικό έγγραφο που περιγράφει ένα πλανητικό μοντέλο, όπου ο Ερμής,η Αφροδίτη,ο Άρης,ο Δίας και ο Κρόνος  γυρίζουν σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο,ο οποίος με τη σειρά του περιστρέφεται γύρω από τη Γη 

 Οι περισσότεροι αστρονόμοι του σχολείου της Κεράλα που τον ακολούθησαν αποδέχτηκαν το πλανητικό μοντέλο του.

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΕΣ

Μεσαιωνική μουσουλμανική αστρονομία

  Η ισλαμική αστρονομία γνώρισε τη μεγαλύτερη ανάπτυξη της ανάμεσα στον 8ο και τον 15ο αιώνα και είναι γραμμένη στα αραβικά.Οι περιοχές στις οποίες αναπτύχθηκε είναι αυτές της Μέσης Ανατολής, της Κεντρικής Ασίας και της Βόρειας Αφρικής.

Το Tusiι είναι μια μαθηματική συσκευή που εφευρέθηκε από τον Nasir al-Din al-Tusi στην οποία ένας μικρός κύκλος περιστρέφεται μέσα σε ένα μεγαλύτερο κύκλο δύο φορές στη διάμετρο του μικρότερου κύκλου

   Δέχτηκε μεγάλη επιρροή από την ελληνιστική καθώς και την ινδική αστρονομία και επηρέασε την βυζαντινή, την ευρωπαϊκή και την κινέζικη.Το Ισλάμ συμβούλευε τους Μουσουλμάνους να βρουν τρόπους για να χρησιμοποιήσουν τα αστέρια.

Όργανα πλοήγησης και παρατήρησης  των Μουσουλμάνων

 Με βάση αυτή τη συμβουλή αυτοί άρχισαν να αναπτύσσουν όλο και καλύτερα όργανα πλοήγησης και παρατήρησης. Για αυτό τον λόγο και τα περισσότερα πλοηγητικά αστέρια έχουν αραβικά ονόματα.

Μεσαιωνικός ισλαμικός αστρολάβος

 Τον 11ο αιώνα,η Αφροδίτη παρατηρήθηκε από τον Αβικέννα.Στον 12ο αιώνα, ο Impn Bajjah παρατήρησε "δύο πλανήτες ως μαύρες κηλίδες στο πρόσωπο του Ήλιο", «η οποία ταυτίστηκε με τη διαμετακόμιση του Ερμή και της Αφροδίτης από τον αστρονόμο Maragha Qotb al-Ntin Shirazi τον 13ο αιώνα. 

Μουσουλμανικό έγγραφο για τους πλανήτες

 Άλλες επιρροές που έχει το Κοράνι στην ισλαμική αστρονομία συμπεριλαμβάνουν την αντίληψη ότι το σύμπαν διοικείται από μια σειρά κανόνων οι οποίοι προέρχονται από την ισλαμική αντίληψη του tawhid (ενότητα του Θεού)  καθώς και το σεβασμό για τα εμπειρικά δεδομένα που ήταν διαδεδομένα στον ελληνικό πολιτισμό ο οποίος ενέπνευσε και τους Μουσουλμάνους να ασχοληθούν συστηματικά με την εμπειρική  παρατήρηση.  

ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΣΤΗ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 

Αστρονομία στη Ευρωπαϊκή αναγέννηση

 Με την έλευση της Επιστημονικής Επανάστασης,η κατανόηση του όρου "πλανήτης" άλλαξε.Τον 16ο αιώνα άρχισε να κυριαρχεί το ηλιοκεντρικό μοντέλο του Κοπέρνικου,του Κέπλερ και του Γαλιλαίου.

Αστρονομικά όργανα της Ευρωπαϊκής αναγέννησης

 Έτσι, η Γη περιλαμβάνεται στον κατάλογο των πλανητών,ενώ ο Ήλιος και η Σελήνη αποκλείστηκαν.Στην αρχή, όταν ανακαλύφθηκαν τον 17ο αιώνα οι πρώτοι δορυφόροι του Δία και του Κρόνου , οι όροι "πλανήτης" και "δορυφόροι" χρησιμοποιήθηκαν εναλλακτικά.

Τον 16ο αιώνα άρχισε να κυριαρχεί το ηλιοκεντρικό μοντέλο του Κοπέρνικου,του Κέπλερ και του Γαλιλαίου

 Αν και ο όρος "δορυφόροι"θα γίνει σταδιακά πιο διαδεδομένος στον επόμενο αιώνα.Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 19ου αιώνα, ο αριθμός των πλανητών αυξήθηκε με ταχύ ρυθμό από οποιοδήποτε αντικείμενο που ανακαλύφθηκε σε τροχιά γύρω από τον ήλιο.

ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΣΤΟ 19Ο ΑΙΩΝΑ

 Τον 19ο αιώνα οι αστρονόμοι άρχισαν να συνειδητοποιούν ότι οι πρόσφατες ανακαλύψεις που είχαν ταξινομηθεί ως πλανήτες για σχεδόν μισό αιώνα όπως η Δήμητρα και ο Παλλάς,ήταν πολύ διαφορετικοί από τους παραδοσιακούς πλανήτες.

Αστρονομία στο 19ο αιώνα

  Τα σώματα αυτά μοιράζονται την ίδια περιοχή του διαστήματος μεταξύ του Άρη και του Δία (η ζώνη των αστεροειδών) και είχαν μια πολύ μικρότερη μάζα.Με αποτέλεσμα να αναταξινομηθούν ως "αστεροειδείς".

Αστρονομικό βιβλίο του 19ου αιώνα που αναφέρεται στους πλανήτες

 Δεδομένου ότι υπήρξε μια δραματική διαφορά μεγέθους μεταξύ των αστεροειδών και των πλανητών και ο χείμαρρος των νέων ανακαλύψεων φαινόταν να έχει λήξει μετά την ανακάλυψη του Ποσειδώνα το 1846,όπου δεν υπήρχε καμία εμφανής ανάγκη να έχουν ένα τυπικό ορισμό.

ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΣΤΟ 20Ο ΑΙΩΝΑ

 Τον 20ο αιώνα ανακαλύφθηκε ο Πλούτωνας.Ο ιδρυτής του αστεροσκοπείου του Flagstaff της Αριζόνα Πέρσιβαλ Λόουελ (P. Lowell, 1855-1916) είχε υπολογίσει τη θέση στην οποία θα έπρεπε να βρίσκεται ο Πλούτωνας από τις παρέλξεις που ασκούσε στον πλανήτη Ποσειδώνα. Πράγματι στις 21 Ιανουαρίου του 1930 ανακαλύφθηκε φωτογραφικά ως νέος πλανήτης από τον Αμερικανό αστρoνόμο Κλάιντ Τόμπω (Cl. Tombaugh), ο οποίος βασίστηκε εν μέρει στις μελέτες των παρέλξεων του Ουρανού και του Ποσειδώνα που πραγματοποίησε ο Λόουελ.

Στις 21 Ιανουαρίου του 1930 ανακαλύφθηκε φωτογραφικά ως νέος πλανήτης από τον Αμερικανό αστρoνόμο Κλάιντ Τόμπω

 Μετά τις πρώτες παρατηρήσεις υπήρχε η πεποίθηση ότι ο Πλούτωνας ήταν μεγαλύτερος από τη Γη.Έτσι ο Πλούτωνας έγινε αμέσως αποδεκτός ως ο ένατος πλανήτης.Η περαιτέρω όμως παρατήρηση του βρήκε το σώμα να ήταν στην πραγματικότητα πολύ μικρότερο. Το 1936, ο Raymond Lyttleton πρότεινε ότι ο Πλούτωνας μπορεί να είναι ένας  δορυφόρος του Ποσειδώνα και ο Fred Whipple πρότεινε το 1964 ότι ο Πλούτωνας μπορεί να είναι κομήτης.Ωστόσο, όπως εξακολουθεί να είναι μεγαλύτερος από όλους τους γνωστούς αστεροειδείς.

Το 1992,ο αστρονόμος Alexader Wolszczan ανακοίνωσε την ανακάλυψη των πλανητών γύρω από ένα πάλσαρ,το PSR B1257 +12

  Το 1992,ο αστρονόμος Alexander Wolszczan ανακοίνωσε την ανακάλυψη των πλανητών γύρω από ένα πάλσαρ,το PSR B1257 +12.Η ανακάλυψη αυτή θεωρείται γενικά ότι είναι η πρώτη οριστική ανίχνευση ενός πλανητικού συστήματος γύρω από ένα άλλο αστέρι.

Στη συνέχεια,στις 6 Οκτωβρίου 1995, ο Michel Mayor και ο Didier Queloz του Πανεπιστημίου της Γενεύης, ανακοίνωσαν την πρώτη οριστική ανίχνευση ενός εξωπλανήτη σε τροχιά γύρω από μία κύρια ακολουθία αστέρων

  Στη συνέχεια,στις 6 Οκτωβρίου 1995, ο Michel Mayor και ο Didier Queloz του Πανεπιστημίου της Γενεύης, ανακοίνωσαν την πρώτη οριστική ανίχνευση ενός εξωπλανήτη σε τροχιά γύρω από μία κύρια ακολουθία αστέρων (51 Pegasi).Η ανακάλυψη των εξωηλιακών πλανητών οδήγησε σε μια άλλη ασάφεια στον καθορισμό του πλανήτη.Πολλοί γνωστοί εξωηλιακοί πλανήτες έχουν πολλές φορές τη μάζα του Δία,που προσεγγίζει εκείνη των αστρικών αντικειμένων που είναι γνωστά ως «καφέ νάνοι».

ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΕΣ 21Ο ΑΙΩΝΑ

 Με την ανακάλυψη κατά το δεύτερο ήμισυ του 20ου αιώνα περισσότερων αντικειμένων μέσα στο Ηλιακό Σύστημα και μεγάλων αντικειμένων γύρω από άλλα άστρα,προέκυψαν διαφωνίες για τον ορισμό του πλανήτη.Ένας αυξανόμενος αριθμός αστρονόμων υποστήριξε για τον Πλούτωνα να αποχαρακτηρίσουν ως πλανήτη, δεδομένου ότι πολλά παρόμοια αντικείμενα που πλησιάζεουν το μέγεθος του είχε βρεθεί στην ίδια περιοχή του ηλιακού συστήματος (η ζώνη Kuiper) κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Ο Πλούτωνας βρέθηκε να είναι μόνο ένα μικρό σώμα σε έναν πληθυσμό χιλιάδων.Η ανακοίνωση της Έριδος το 2005, ένα αντικείμενο κατά 27% μεγαλύτερη μάζα από τον Πλούτωνα, δημιούργησε την ανάγκη και την επιθυμία του κοινού για ένα επίσημο ορισμό του πλανήτη.

H Διεθνής Αστρονομική Ένωση για τον ορισμό του πλανήτη ανακοίνωσε τον Αύγουστο του 2006 ότι ο αριθμός των πλανητών είναι οκτώ

 Αναγνωρίζοντας το πρόβλημα, η Διεθνής Αστρονομική Ένωση για τον ορισμό του πλανήτη ανακοίνωσε τον Αύγουστο του 2006 ότι ο αριθμός των πλανητών είναι οκτώ(Ερμής, Αφροδίτη, Γη, Άρης, Δίας, Κρόνος, Ουρανός και ο Ποσειδώνας) και δημιουργήθηκε μια νέα κατηγορία,των πλανητών νάνων δημιουργήθηκε,που αρχικά περιέχει τρία αντικείμενα ( Δήμητρα, Πλούτωνας και Έρις).

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ

  Δεν είναι γνωστό με βεβαιότητα πώς σχηματίζονται οι πλανήτες.Η επικρατούσα θεωρία είναι ότι σχηματίζονται κατά την κατάρρευση ενός νεφελώματος σε ένα λεπτό δίσκο αερίου και σκόνης.Το αρχικό βήμα για τη δημιουργία των πλανητών είναι η βαρυτική συστολή ενός γιγάντιου νέφους αερίων. Καθώς αυτό συστέλλεται, λόγω περιστροφής πλαταίνει και σχηματίζει ένα δίσκο. Ένας αστέρας αρχίζει να σχηματίζεται στο κέντρο, που είναι και η θερμότερη περιοχή. Στον υπόλοιπο δίσκο η ύλη συμπυκνώνεται βαθμηδόν, για το σχηματισμό ολοένα μεγαλύτερων στερεών σωμάτων. Η «ανάφλεξη» του αστέρα προκαλεί την αποβολή της σκόνης και των αερίων που παρέμειναν.

Η επικρατούσα θεωρία για το σχηματισμό των πλανητών είναι ότι σχηματίζονται κατά την κατάρρευση ενός νεφελώματος σε ένα λεπτό δίσκο αερίου και σκόνης.Το αρχικό βήμα για τη δημιουργία των πλανητών είναι η βαρυτική συστολή ενός γιγάντιου νέφους αερίων

 Ένα πρωτοάστρο αποτελεί τον πυρήνα, που περιβάλλεται από ένα περιστρεφόμενο δίσκο πρωτοπλανητικό. Μέσω της συσσώρευσης σωματίδια σκόνης στο δίσκο συσσωρεύονται με σταθερή μάζα για να σχηματίσουν όλο και μεγαλύτερα σώματα.Οι τοπικές συγκεντρώσεις της μάζας είναι γνωστές ως πλανητοειδείς μορφή.Οι συγκεντρώσεις αυτές γίνονται όλο και πυκνότερες έως ότου καταρρεύσουν προς το εσωτερικό της βαρύτητας για να σχηματίσουν τους πρωτοπλανήτες.Μετά όταν ένας πλανήτης φτάνει σε διάμετρο μεγαλύτερο από το Φεγγάρι της Γης αρχίζει να συσσωρεύεται μια εκτεταμένη ατμόσφαιρα. 

Οι πρωτοπλανήτες που απέφυγαν τις συγκρούσεις μπορεί να γίνουν φυσικοί δορυφόροι των πλανητών μέσα από μια διαδικασία βαρυτικής σύλληψης ή να παραμείνουν σε ζώνες άλλων αντικειμένων για να γίνουν είτε πλανήτες νάνοι ή μικρά σώματα

  Με την πάροδο του χρόνου πολλοί θα συγκρουστούν,είτε για να σχηματίσουν ένα ενιαίο μεγαλύτερο πλανήτη ή υλικό για την απελευθέρωση άλλων μεγάλων πλανητών. Εν τω μεταξύ,οι πρωτοπλανήτες που απέφυγαν τις συγκρούσεις μπορεί να γίνουν φυσικοί δορυφόροι των πλανητών μέσα από μια διαδικασία βαρυτικής σύλληψης ή να παραμείνουν σε ζώνες άλλων αντικειμένων για να γίνουν είτε πλανήτες νάνοι ή μικρά σώματα.Το εσωτερικό του πλανήτη αρχίζει να διαφοροποιείται από την μάζα για την ανάπτυξη ενός πυρήνα πυκνότερου.Οι μικρότεροι πλανήτες χάνουν το μεγαλύτερο μέρος της ατμόσφαιρας τους εξαιτίας αυτής της συσσώρευσης.

ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΤΟΥ ΗΛΙΑΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

 Σύμφωνα με τους ορισμούς της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωση (IAU), υπάρχουν οκτώ πλανήτες στο Ηλιακό Σύστημα.Είναι οι τέσσερις γήινοι,ο Ερμής,η Αφροδίτη,η Γη και ο Άρης,καθώς έχουν παρόμοια σύσταση και μορφολογία με τη Γη (βραχώδεις με συμπαγή πυρήνα) και οι τέσσερις αέριοι γίγαντες, ο Δίας,ο Κρόνος,ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας,που η σύστασή τους είναι αέρια (Υδρογόνο κυρίως), ενώ όλοι έχουν έναν ή περισσότερους δακτύλιους, οι εντυπωσιακότεροι των οποίων είναι οι Δακτύλιοι του Κρόνου. Έξι από τους πλανήτες έχουν ένα ή περισσότερους φυσικούς δορυφόρους.

Σύμφωνα με τους ορισμούς της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωση (IAU), υπάρχουν οκτώ πλανήτες στο Ηλιακό Σύστημα.Είναι οι τέσσερις γήινοι,ο Ερμής,η Αφροδίτη,η Γη και ο Άρης και οι τέσσερις αέριοι γίγαντες, ο Δίας,ο Κρόνος,ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας

  Επιπλέον,το ηλιακό μας σύστημα περιλαμβάνει επίσης τουλάχιστον πέντε πλανήτες νάνους και εκατοντάδες χιλιάδες μικρά σώματα του Ηλιακού Συστήματος.

 Με βάση την αύξηση της απόστασης από τον Ήλιο οι πλανήτες είναι:

1)ΕΡΜΗΣ ΠΛΑΝΗΤΗΣ

2)ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΛΑΝΗΤΗΣ

3)ΓΗ ΠΛΑΝΗΤΗΣ               

4)ΑΡΗΣ ΠΛΑΝΗΤΗΣ

5)ΔΙΑΣ ΠΛΑΝΗΤΗΣ

6)ΚΡΟΝΟΣ ΠΛΑΝΗΤΗΣ

7)ΟΥΡΑΝΟΣ ΠΛΑΝΗΤΗΣ

8)ΠΟΣΕΙΔΩΝΑΣ ΠΛΑΝΗΤΗΣ

  Ο Πλούτωνας από το 2006 έπαψε να θεωρείται επισήμως πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος, αλλά πλανήτης νάνος που ανήκει στη Ζώνη του Kuiper. Αυτή η άποψη ενισχύθηκε τα τελευταία χρόνια με την ανακάλυψη σωμάτων πέρα απ' την τροχιά του Πλούτωνα που είναι παρόμοια ή και μεγαλύτερα σε μέγεθος απ' αυτόν. 

Οι εσωτερικοί βρίσκονται μέσα από την τροχιά της Γης ή απ' τη Ζώνη των Αστεροειδών

  Επίσης άλλη μια κατάταξη των πλανητών είναι ανάλογα με τη θέση τους στο Ηλιακό Σύστημα: διακρίνονται σε εσωτερικούς, που είναι αυτοί που βρίσκονται μέσα από την τροχιά της Γης ή απ' τη Ζώνη των Αστεροειδών, και σε εξωτερικούς, που είναι οι υπόλοιποι.

Οι εξωτερικοί πλανήτες

  Ο Δίας είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος,με περίπου 318 γήινες μάζες, ενώ ο Ερμής είναι ο μικρότερος,με 0,055 γήινες μάζες.Ο  Κρόνος έχει περίπου 95 γήινες μάζες.Ο Ουρανό έχει περίπου 14 γήινες μάζες ενώ ο Ποσειδώνα έχει  17 γήινες μάζες.

ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΝΑΝΟΙ

 Οι πλανήτες νάνοι σύμφωνα με τον σύγχρονο ορισμό της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (IAU) είναι ουράνια σώματα που έχουν τα  παρακάτω  χαρακτηριστικά:
α) βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, 
β) διαθέτουν επαρκή μάζα και βαρύτητα ώστε να έχουν αποκτήσει σφαιρικό σχήμα. 

γ) δεν είναι δορυφόρος άλλου πλανήτη

Οι πλανήτες νάνοι σύμφωνα με τον σύγχρονο ορισμό της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (IAU) είναι ουράνια σώματα που έχουν τα  παρακάτω  χαρακτηριστικά:
α) βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, 
β) διαθέτουν επαρκή μάζα και βαρύτητα ώστε να έχουν αποκτήσει σφαιρικό σχήμα. 

γ) δεν είναι δορυφόρος άλλου πλανήτη

  Αυτός ο όρος προέκυψε το 2006 ως τρόπος κατηγοριοποίησης των σωμάτων του ηλιακού συστήματος, έπειτα από την ανακάλυψη όλο και μεγαλύτερωνμεταποσειδώνιων αντικειμένων, με αποκορύφωμα την ανακάλυψη της Έριδας το 2005. Τα σώματα που έχουν "καθαρίσει" την τροχιά τους λέγονται πλανήτες, ενώ αυτά που δεν έχουν αρκετή μάζα για να έχουν σφαιρικό σχήμα αποτελούν τα μικρά σώματα του ηλιακού συστήματος. Οι νάνοι πλανήτες είναι ανάμεσα σε αυτές τις δύο κατηγορίες.

 Η ΔΑΕ αναγνωρίζει πέντε πλανήτες νάνους:

α) τη Δήμητρα, 

β) τον Πλούτωνα, 

γ) την Έριδα, 

δ) το Μακεμάκε και 

ε) τη Χαουμέια

  Πρέπει να σημειώσουμε ότι μόνο η Δήμητρα και ο Πλούτωνας έχουν παρατηρηθεί αρκετά ώστε να γνωρίζουμε ότι ανήκουν στην κατηγορία αυτή. Η Έρις έγινε δεκτή επειδή έχει μεγαλύτερη μάζα από τον Πλούτωνα. Επιπλέον, η ΔΑΕ αποφάσισε ότι όλα τα σώματα με όνομα και απόλυτο μέγεθος μικρότερο από +1 είναι νάνοι πλανήτες, όπως ο Μακεμάκε και η Χαουμέια. Προς το παρόν υπάρχουν περίπου 40 υποψήφιοι πλανήτες νάνοι.

Η ΔΑΕ αναγνωρίζει πέντε πλανήτες νάνους:

α) τη Δήμητρα, 

β) τον Πλούτωνα, 

γ) την Έριδα, 

δ) το Μακεμάκε και 

ε) τη Χαουμέια

  Οι νάνοι πλανήτες μοιράζονται ίδια πολλά από τα χαρακτηριστικά με τους πλανήτες αν και έχουν σημαντικές διαφορές.Η μεγαλύτερη διαφορά είναι ότι οι νάνοι πλανήτες δεν είναι κυρίαρχοι στις τροχιές τους.Εξ ορισμού, όλοι οι πλανήτες νάνοι είναι μέλη μεγαλύτερων πληθυσμών.Η Δήμητρα είναι το μεγαλύτερο σώμα στη ζώνη των αστεροειδών, ενώ ο Πλούτωνας,η Χαουμέια και το Μακεμάκε είναι μέλη της ζώνης Kuiper και η Έριδα είναι μέλος του διάσπαρτου δίσκου.

ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΕΚΤΟΣ ΤΟΥ ΗΛΙΑΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

  Από το 1995, χρονιά ανακάλυψης του πρώτου πλανήτη εκτός του Ηλιακού μας Συστήματος, έγινε γνωστή η ύπαρξη πλανητών σε τροχιά γύρω από άλλα άστρα. Αυτοί ονομάζονται εξωηλιακοί πλανήτες ή εξωπλανήτες. Αν και οι πλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί έως τώρα είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία πλανήτες γίγαντες (τουλάχιστον του μεγέθους του Δία ή του Κρόνου), οι αστρονόμοι πιστεύουν στην ύπαρξη και πλανητών παρόμοιων με τη Γη, γεγονός που θα μπορούσε να δικαιολογήσει έρευνα για εξωγήινη ζωή.

Οι εξωηλιακοί πλανήτες βρίσκονται σε τροχιά γύρω από άλλα άστρα

 Η πρώτη επιβεβαιωμένη ανακάλυψη ενός εξωηλιακού πλανήτη σε τροχιά γύρω από ένα συνηθισμένο αστέρι της κύριας ακολουθίας συνέβει στις 6 Οκτωβρίου 1995, όταν ο Michel Mayor και ο Didier Queloz του Πανεπιστημίου της Γενεύης ανακοίνωσαν την ανίχνευση ενός εξωπλανήτη γύρω από το άστρο 51 Πήγασου. Οι μικρότεροι πλανήτες έχουν βρεθεί να περιφέρονται γύρω από πάλσαρ. Μια ντουζίνα πλανητών με μάζα 10 με 20 φορές μεγαλύτερη από τη γήινη έχουν το παρατσούκλι Ποσειδώνες, εξαιτίας της παρεμφερούς τους μάζας. Οι πλανήτες με μικρότερη μάζα ονομάζονται υπεργαίες, ωστόσο αρκετά μεγαλύτερη από τη γήινη.Από τους 763 εξωηλιακούς πλανήτες που ανακαλύφθηκαν από της 3 του Μάη του 2012,οι περισσότεροι έχουν μάζες οι οποίοι είναι συγκρίσιμες ή μεγαλύτερες από του Δία.

Από τους 763 εξωηλιακούς πλανήτες που ανακαλύφθηκαν από της 3 του Μάη του 2012,οι περισσότεροι έχουν μάζες οι οποίοι είναι συγκρίσιμες ή μεγαλύτερες από του Δία

  Ένα χαρακτηριστικό διαφορετικό των άλλων συστημάτων από το Ηλιακό είναι ότι οι γιγάντιοι πλανήτες περιφέρονται πολύ κοντά στο άστρο, ενώ υπάρχουν και πλανήτες των οποίων η εγγύτητα στο άστρο απομακρύνει την ατμόσφαιρα εξαιτίας της αστρικής ακτινοβολίας. Όμως ως τώρα δεν έχει ανακαλυφθεί κανένας τέτοιος πλανήτης.

  Για να παρατηρηθούν αυτοί οι πλανήτες απαιτούνται μία νέα σειρά οργάνων, μεταξύ των οποίων τα διαστημικά τηλεσκόπια. Προς το παρόν το COROT και το Κέπλερ εξερευνούν κι ανακαλύπτουν εξωηλιακούς πλανήτες με βάση τις μεταβολές στο φως ενός άστρου.

ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ

 Σύμφωνα με τους πρόσφατους ορισμούς, όλοι οι πλανήτες πρέπει να περιστρέφονται γύρω από τα αστέρια.Στο ηλιακό μας σύστημα, όλοι οι πλανήτες περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο προς την ίδια κατεύθυνση, όπως περιστρέφεται ο ήλιος περιστρέφεται.Τουλάχιστον ένας εξωηλιακός πλανήτης ,ο WASP-17b, έχει βρεθεί σε τροχιά με αντίθετη κατεύθυνση περιστροφής από ότι το αστέρι του.Η περίοδος μιας πλήρους περιστροφής της τροχιάς του πλανήτη είναι γνωστή ως αστρική περίοδος ή έτος.Ο περίοδος περιστροφής ενός πλανήτη εξαρτάται από την απόσταση από το άστρο του.Όσο μακρύτερα είναι ένας πλανήτης από το άστρο του τόσο πιο αργή ταχύτητα έχει, καθώς επηρεάζεται λιγότερο από τη βαρύτητα του άστρου.

Στο ηλιακό μας σύστημα, όλοι οι πλανήτες περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο προς την ίδια κατεύθυνση, όπως περιστρέφεται ο ήλιος περιστρέφεται

  Επειδή η τροχιά των πλανητών δεν είναι απολύτως κυκλική, η απόσταση του καθενός ποικίλλει κατά τη διάρκεια του έτους του.Η πιο κοντινή προσέγγιση του πλανήτη με το αστέρι του ονομάζεται περίαστρο(περιήλιο στο Ηλιακό Σύστημα), ενώ ο απώτατο διαχωρισμός του από το αστέρι ονομάζεται άπαστρο (αφήλιο στο Ηλιακό Σύστημα).Όταν ένας πλανήτης πλησιάζει το περίαστρο, η ταχύτητά του αυξάνεται,καθώς η βαρυτική δυναμική ενέργεια μετατρέπεται σταδιακά σε κινητική ενέργεια, όπως ακριβώς ένα αντικείμενο που πέφτει στη Γη επιταχύνει καθώς πέφτει.Όταν ο πλανήτης φτάνει στο άπαστρο, μειώνει την ταχύτητα του, ακριβώς όπως ένα αντικείμενο όταν το ρίξουμε κατακόρυφα προς τα πάνω επιβραδύνει μέχρι να φτάσει στο ανώτερο σημείο της της τροχιάς του.

Οι πλανήτες με χαμηλή εκκεντρικότητα έχουν περισσότερες κυκλικές τροχιές, ενώ οι πλανήτες με υψηλή εκκεντρικότητα έχουν περισσότερες ελλειπτικές τροχιές

 Οι πλανήτες με χαμηλή εκκεντρικότητα έχουν περισσότερες κυκλικές τροχιές, ενώ οι πλανήτες με υψηλή εκκεντρικότητα έχουν περισσότερες ελλειπτικές τροχιές. Οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος έχουν πολύ χαμηλή εκκεντρικότητα, και έτσι σχεδόν έχουν κυκλικές τροχιές.Αντίθετα οι κομήτες και τα αντικείμενα στη ζώνη Kuiper έχουν πολύ υψηλή εκκεντρικότητα και ως εκ τούτου έχουν εξαιρετικά ελλειπτικές τροχιές. 

ΑΞΟΝΙΚΗ ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ

 Η αξονική κλίση της Γης είναι περίπου 23 °.Οι πλανήτες έχουν διαφορετικό βαθμό αξονικής κλίσης. Αυτό προκαλεί την ποσότητα φωτός που λαμβάνεται από κάθε ημισφαίριο να ποικίλλει κατά τη διάρκεια του έτους του.Συνεπώς κάθε πλανήτης έχει εποχές και αλλαγές στο κλίμα κατά τη διάρκεια του έτους του. Ο χρόνος κατά τον οποίο κάθε ημισφαίριο φτάσει το απώτατο ή το πλησιέστερο από το άστρο του είναι γνωστό ως ηλιοστάσιο. Κάθε πλανήτης έχει δύο κατά τη διάρκεια της τροχιάς του.Όταν έχει θερινό ηλιοστάσιο,η ημέρα του είναι η μεγαλύτερη,ενώ όταν έχει χειμερινό ηλιοστάσιο,η ημέρα του είναι η μικρότερη. Το διαφορετικό ποσό του φωτός και της θερμότητας που λαμβάνονται από κάθε ημισφαίριο δημιουργεί ετήσιες αλλαγές στα καιρικά πρότυπα για κάθε μισό του πλανήτη.

Οι πλανήτες έχουν διαφορετικό βαθμό αξονικής κλίσης  

  Η αξονική κλίση του Δία είναι πολύ μικρή, έτσι ώστε οι εποχιακές διακυμάνσεις του να είναι ελάχιστες.Ο Ουρανός έχει πολύ ακραία αξονική κλίση .Τα ημισφαίρια του είναι είτε συνεχώς στο φως του ήλιου ή διαρκώς στο σκοτάδι γύρω από τα ηλιοστάσια του.Στους εξωηλιακούς πλανήτες οι αξονικές κλίσεις δεν είναι γνωστές με βεβαιότητα.

ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ

 Όλοι οι πλανήτες είναι σφαιρικοί ή σφαιροειδείς.Μέχρι ένα ορισμένο βάρος,ένα αντικείμενο μπορεί να έχει ακανόνιστο σχήμα, αλλά πέρα ​​από αυτό το σημείο,το οποίο ποικίλλει ανάλογα με την χημική σύνθεση του αντικειμένου,η βαρύτητα αρχίζει να τραβάει το αντικείμενο προς το δικό της κέντρο μάζας.Σημαντική είναι επίσης η κύρια ιδιότητα με την οποία οι πλανήτες διακρίνονται από τα αστέρια.

Όλοι οι πλανήτες είναι σφαιρικοί ή σφαιροειδείς  

 Το ανώτατο όριο μάζας που μπορεί να έχει ένας  πλανήτης είναι περίπου 13 φορές η μάζα του Δία.Εκτός από τον Ήλιο,δεν υπάρχουν αντικείμενα με τέτοια μάζα στο Ηλιακό Σύστημα.Όμως υπάρχουν εξωπλανήτες αυτού του μεγέθους.Η Εγκυκλοπαίδεια των εξωηλιακών πλανητών περιλαμβάνει αντικείμενα μέχρι 20 μάζες Δία,ενώ υπάρχει ο εξωπλανήτης Data Explorer που έχει έως 24 μάζες Δία.

Μέχρι ένα ορισμένο βάρος, ένα αντικείμενο μπορεί να έχει ακανόνιστο σχήμα, αλλά πέρα ​​από αυτό το σημείο,το οποίο ποικίλλει ανάλογα με την χημική σύνθεση του αντικειμένου,η βαρύτητα αρχίζει να τραβάει το αντικείμενο προς το δικό της κέντρο μάζας

 Ο μικρότερος γνωστός πλανήτης, εκτός από τους νάνους πλανήτες και τους δορυφόρους, είναι ο PSR B1257 12 Α,ένας από τους πρώτους εξωηλιακούς πλανήτες,ο οποίος βρέθηκε το 1992 σε τροχιά γύρω από ένα πάλσαρ. Η μάζα του είναι περίπου η μισή του πλανήτη Ερμή.Ο μικρότερος πλανήτης σε τροχιά γύρω από την κύρια ακολουθία, εκτός από τον Ήλιο είναι ο Κέπλερ-20ε, με μάζα περίπου παρόμοια με εκείνη της Αφροδίτης.

ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ

 Κάθε πλανήτης άρχισε την ύπαρξή του με μια ρευστή κατάσταση.Στις αρχές του σχηματισμού,τα πυκνότερα και βαρύτερα υλικά βυθίστηκαν στο κέντρο,αφήνοντας τα ελαφρύτερα υλικά κοντά στην επιφάνεια. Καθένα από αυτά έχει ως εκ τούτου ένα διαφοροποιημένο εσωτερικό που αποτελείται από ένα πυκνό πλανητικό πυρήνα που περιβάλλεται από ένα μανδύα που είτε είναι ή ήταν υγρό.

Οι γήινοι πλανήτες είναι κλεισμένοι μέσα στις σκληρές κρούστες,αλλά στους γίγαντες αερίου ο μανδύας διαλύεται στα σύννεφα των ανώτερων στρωμάτων

 Οι γήινοι πλανήτες είναι κλεισμένοι μέσα στις σκληρές κρούστες, αλλά στους γίγαντες αερίου ο μανδύας διαλύεται στα σύννεφα των ανώτερων στρωμάτων.Οι γήινοι πλανήτες διαθέτουν μαγνητικούς πυρήνες των στοιχείων όπως ο σίδηρος και το νικέλιο, καθώς και μανδύες από πυριτικά άλατα.Ο Δίας και ο Κρόνος που πιστεύεται ότι διαθέτουν πυρήνες από μέταλλο περιβάλλονται από μανδύα του μεταλλικού υδρογόνου.

Οι γήινοι πλανήτες διαθέτουν μαγνητικούς πυρήνες των στοιχείων όπως ο σίδηρος και το νικέλιο,καθώς και μανδύες από πυριτικά άλατα

 Ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας,οι οποίοι είναι μικρότεροι,διαθέτουν βραχώδεις πυρήνες που περιβάλλονται από μανδύες από νερό,αμμωνία και μεθάνιο.Η υγρή δράση εντός των πυρήνων αυτών των πλανητών δημιουργεί ένα γεωδυναμικό με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα μαγνητικό πεδίο.

ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ

 Όλοι οι πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος εκτός από τον Ερμή έχουν ατμόσφαιρες με μεγάλες μάζες που σημαίνει ότι η βαρύτητα είναι αρκετά ισχυρή ώστε να κρατήσει τα αέρια κοντά στην επιφάνεια.Οι μεγαλύτεροι γίγαντες αερίου έχουν αρκετή μάζα για να κρατήσουν μεγάλες ποσότητες από αέρια υδρογόνου και ηλίου πολύ κοντά, ενώ οι μικρότεροι πλανήτες χάνουν τα αέρια αυτά στο διάστημα.Η σύνθεση της ατμόσφαιρας της Γης είναι διαφορετική από των άλλων πλανητών,επειδή οι διάφορες ζωής διεργασίες που έχουν αποκαλυφθεί στον πλανήτη έχουν εισαχθεί χωρίς μοριακό οξυγόνο.

Οι μεγαλύτεροι γίγαντες αερίου έχουν αρκετή μάζα για να κρατήσουν μεγάλες ποσότητες από αέρια υδρογόνου και ηλίου πολύ κοντά, ενώ οι μικρότεροι πλανήτες χάνουν τα αέρια αυτά στο διάστημα

 Οι πλανητικές ατμόσφαιρες που επηρεάζονται από την ηλιακή ακτινοβολία οδηγούν στο σχηματισμό ιδιαίτερων καιρικών συνθηκών,όπως τυφώνες στη Γη,θύελλες σκόνης στον Άρη,στο μέγεθος της Γης αντικυκλώνα στον Δία (αποκαλείται  Μέγα Ερυθρά Κηλίδα) και τρύπες στην ατμόσφαιρα στον Ποσειδώνα.

Όλοι οι πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος εκτός από τον Ερμή έχουν ατμόσφαιρες με μεγάλες μάζες που σημαίνει ότι η βαρύτητα είναι αρκετά ισχυρή ώστε να κρατήσει τα αέρια κοντά στην επιφάνεια

 Τουλάχιστον ένας εξωηλιακός πλανήτης,ο HD 189733 b,διαθέτει ένα τέτοιο σύστημα καιρού,παρόμο με τη Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα,αλλά διπλάσιο.Οι Hot Jupiters πλανήτες, έχουν δείξει να χάνουν ατμόσφαιρες στο διάστημα λόγω της αστρικής ακτινοβολίας, σαν τις ουρές των κομητών.Αυτοί οι πλανήτες μπορεί να έχουν τεράστιες διαφορές θερμοκρασίας μεταξύ ημέρας και νύχτας με αποτέλεσμα να παράγουν υπερηχητικούς ανέμους. 

ΜΑΓΝΗΤΟΣΦΑΙΡΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ

 Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό των πλανητών είναι τα ενδογενή μαγνητικά πεδία,τα οποία με τη σειρά τους οδηγούν σε μαγνητόσφαιρες. Η παρουσία ενός μαγνητικού πεδίου υποδηλώνει ότι ο πλανήτης είναι ακόμα ζωντανός γεωλογικά. Με άλλα λόγια,οι μαγνητισμένοι πλανήτες έχουν ροές ηλεκτρικού αγώγιμου υλικού στο εσωτερικό τους και παράγουν μαγνητικά πεδία. Ένας μαγνητισμένος πλανήτης δημιουργεί μια κοιλότητα στο ηλιακό άνεμο γύρω από τον εαυτό του που ονομάζεται μαγνητόσφαιρα,όπου ο άνεμος δεν μπορεί να διεισδύσει.

Ένας μαγνητισμένος πλανήτης δημιουργεί μια κοιλότητα στο ηλιακό άνεμο γύρω από τον εαυτό του που ονομάζεται μαγνητόσφαιρα,όπου ο άνεμος δεν μπορεί να διεισδύσει

 Η μαγνητόσφαιρα μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερη από τον ίδιο τον πλανήτη. Σε αντίθεση, οι μη-μαγνητισμένοι πλανήτες έχουν μόνο μικρές μαγνητόσφαιρες που προκαλούνται από την αλληλεπίδραση της ιονόσφαιρας με τον ηλιακό άνεμο, το οποίο δεν μπορεί να προστατεύσει αποτελεσματικά τον πλανήτη.Από τους οκτώ πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, μόνο η Αφροδίτη και ο Άρης δεν έχουν  ένα τέτοιο μαγνητικό πεδίο.Το φεγγάρι του Δία Γανυμήδης έχει επίσης ένα.

Οι μαγνητισμένοι πλανήτες έχουν ροές ηλεκτρικού αγώγιμου υλικού στο εσωτερικό τους και παράγουν μαγνητικά πεδία

 Από τους μαγνητισμένους πλανήτες,το μαγνητικό πεδίο του Ερμή είναι το πιο αδύναμο και μόλις μετά βίας μπορεί να εκτρέψει τον ηλιακό άνεμο.Το μαγνητικό πεδίο του Γανυμήδη είναι αρκετές φορές μεγαλύτερο,ενώ του Δία είναι το ισχυρότερο του ηλιακού μας συστήματος (τόσο ισχυρό που αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την υγεία των επανδρωμένων αποστολών στα φεγγάρια του). Τα μαγνητικά πεδία των άλλων γιγάντων πλανητών είναι περίπου στην ίδια ισχύ με αυτή της Γης,αλλά οι μαγνητικές ροπές τους είναι σημαντικά μεγαλύτερες.Το 2004, μια ομάδα αστρονόμων στη Χαβάη παρατήρησαν ένα εξωηλιακό πλανήτη γύρω από το άστρο HD 179949,ο οποία φαίνεται να δημιουργεί μια ηλιακή κηλίδα στην επιφάνεια από το άστρο του.

ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ

 Αρκετοί πλανήτες ή νάνοι πλανήτες στο ηλιακό μας σύστημα (όπως ο Ποσειδώνας και ο Πλούτωνας) έχουν τροχιακή περίοδο που είναι σε συντονισμό μεταξύ τους ή με τα μικρότερα όργανα.Όλοι εκτός από τον Ερμή και την Αφροδίτη έχουν φυσικούς δορυφόρους, που συχνά αποκαλούνται «φεγγάρια». 

Αρκετοί πλανήτες ή νάνοι πλανήτες στο ηλιακό μας σύστημα έχουν τροχιακή περίοδο που είναι σε συντονισμό μεταξύ τους ή με τα μικρότερα όργανα

 Η Γη έχει έναν,ο Άρης έχει δύο,και οι γίγαντες αερίου έχουν πολλά φεγγάρια.Πολλά φεγγάρια γίγαντες του φυσικού αερίου έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά με τους γήινους πλανήτες και νάνους πλανήτες  και μερικοί έχουν μελετηθεί για την ύπαρξη ζωής (ειδικά η Ευρώπη).

ΔΑΚΤΥΛΙΟΙ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ

 Οι δακτύλιοι αποτελούνται κυρίως από σκόνη ή σωματίδια.Αν και η προέλευση των πλανητικών δακτυλίων δεν είναι επακριβώς γνωστή,πιστεύεται ότι είναι αποτέλεσμα των φυσικών δορυφόρων που διαλύθηκαν από παλιρροιακές δυνάμεις.

Οι δακτύλιοι είναι  αποτέλεσμα των φυσικών δορυφόρων που διαλύθηκαν από παλιρροιακές δυνάμεις

 Έχουν επίσης παρατηρηθεί και γύρω από εξωηλιακούς πλανήτες.Ωστόσο,ο καφέ νάνος Cha 110913-773444 πιστεύεται ότι μπήκε σε τροχιά γύρω από ένα πρωτοπλανητικό μικρό δίσκο.