ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ Ο ΣΑΜΙΟΣ

ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ Ο ΣΑΜΙΟΣ

( Σάμος 580 π.Χ. Μεταπόντιον, Κ. Ιταλίας 490 π.Χ.).

  Ο Πυθαγόρας ο Σάμιος, υπήρξε σημαντικός Έλληνας φιλόσοφος, μαθηματικός, γεωμέτρης και θεωρητικός της μουσικής. Είναι ο κατεξοχήν θεμελιωτής των ελληνικών μαθηματικών και δημιούργησε ένα άρτιο σύστημα για την επιστήμη των ουρανίων σωμάτων, που κατοχύρωσε με όλες τις σχετικές αριθμητικές και γεωμετρικές αποδείξεις. Υιός του Μνησάρχου και της Πυθαϊδος. Τον αναφέρουν οι : Διογένης, Πορφύριος, Ιάμβλιχος, Αριστόξενος, Απολλώνιος ο Τυανεύς, Δικαίαρχος, Στοβαίος, Εμπεδοκλής, Ηρόδοτος, Ηράκλειτος κ.α.

Ο Πυθαγόρας ο Σάμιος, υπήρξε σημαντικός Έλληνας φιλόσοφος, μαθηματικός, γεωμέτρης και θεωρητικός της μουσικής

  Μαθητής του Φερεκύδου στην Λέσβο, του Ερμοδάμαντος στην Σάμο, του Αναξιμάνδρου στην Μίλητο και του Θαλού. Εφοδιασμένος με συστατικές επιστολές του Τυράνου της Σάμου Πολυκράτους προς τον Φαραώ Άμασιν, επισκέφτηκε την Αίγυπτο και έμεινε στην Μέμφιδα, Ηλιούπολιν και Διόσπολιν. Όταν ο Βασιλιάς των Περσών Καμβύσις κατέλαβε την Αίγυπτο, ο Πυθαγόρας συνελήφθη και εστάλη ως αιχμάλωτος στην Βαβυλώνα. Με προσωπική παρέμβαση του Έλληνα ιατρού, του Βασιλέα των Περσών, Δημοκήδη, αφέθη ελεύθερος και επέστρεψε στην πατρίδα του στην Σάμο. Απο την Σάμο ταξείδεψε στην Δήλο, στο Ιδαίον Άντρον της Κρήτης και στους Δελφούς, όπου γνώρισε την Ιέρεια Θεμιστόκλεια. Αργότερα πήγε στον Κρότωνα της Μεγάλης Ελλάδος, όπου ίδρυσε την περίφημη Πυθαγόρειο Σχολή, που θεωρείται το Πρώτο Πανεμιστήμιο του Κόσμου.

 Το πανεμιστήμιο είχε παραρτήματα σε διάφορες πόλεις της Μεγάλης Ελλάδος και αποτελέιτο απο 4 σχολές : θεολογική- Πολιτικών επιστημών- Ιατρική- Φυσικομαθηματική (γεωμετρία, αστρονομία, μηχανική, θεωρία των αριθμών και μουσική). Στο Πανεπιστήμιο αυτό υπήρχε στην είσοδο η επιγραφή «Μηδείς αγεωμέτρητος εισίτω». Άσκησε μεγάλη ανάπτυξη των επιστημών στην Ελλάδα.Κρατήρας της σελήνης ονομάστηκε προς τιμήν του Πυθαγόρας. Πρώτος ανέπτυξε τα μαθηματικά ως επιστήμη. Δεν έχουν διασωθή γραπτά του κείμενα. Το αντικείμενο της πρώτης του έρευνας ήταν οι αριθμοί και τα σχήματα. Οι αριθμοί δεν ήταν απλά σύμβολα ποσοτικών σχέσεων, αλλά η ουσία του κόσμου. 

Η μονάς συμβόλιζε το πνεύμα, τον αιθέρα, την ενέργεια. Η δυάς ήταν ύλη απο «ύδωρ» και «γή». Η τριάς ήταν ο χρόνος ως θεότης, δηλαδή, παρελθόν- παρόν και μέλλον. Η τετράς συμβόλιζε τον χώρο, την «Τάξιν του κόσμου». Η πεντάς συμβόλιζε τα πέντε στοιχεία απο τα οποία αποτελείται ο κόσμος : γή- ύδωρ- αήρ- πήρ- αιθήρ και τα πέντε αντίστοιχα πολύεδρα (κύβος, εικοσάεδρον, οκτάεδρον, τετράεδρον, δωδεκάεδρον). Η εξάς ήταν τα έξι είδη των εμψύχων όντων : Θεοί, δαίμονες, ήρωες, άνθρωποι, ζώα, φυτά. Η επτάς παρίστανε τους επτά πλανήτες : Ήλιος, Σελήνη, Ερμής, Αφροδίτη, Αρής, Κρόνος, Ζεύς. Η οκτάς παρίστανε τις οκτώ ουράνιες σφαίρες και τους οκτώ φθόγγους της μουσικής κλίμακος, της αρμονίας του κόσμου. Η εννεάς συμβόλιζε τους εννέα κοσμικούς χώρους του στερεώματος. Η δεκάς συμβόλιζε το σύμπαν. Οι πραγματείες του Πυθαγόρου ήταν : «Περί αρτίων και περιττών αριθμών», «Περί ασυμμέτρων αριθμών», «Περί τελείων αριθμών», «Περί τριγώνων, τετραγώνων κτλ. Αριθμών», «Περί των φίλων αριθμών», «Γεωμετρική απεικόνιση τετραγωνικής ρίζας όλων των αριθμών με την βοήθειαν της πολυγωνικής σπείρας του Θεαιτήτου», «Περί κοσμικών αριθμών και των Ιδιοτήτων αυτών», «Περί αριθμητικών, γεωμετρικών και αρμονικών προόδων», «Μαθηματική αναδρομική ακολουθία της μορφής 1,Φ,Φ2,Φ3...,Φν», «Περί μαθηματικής συμβολικής Λογικής». Οι έρευνες του Πυθαγόρα περιλαμβάνουν : θεωρία των αριθμών, γεωμετρία, αστρονομία και φυσική. Η θεωρία των πυθαγορίων «Περί της αρμονίας των ουρανίων σφαιρων» στηρίζεται στην παρατήρηση, ότι κάθε σώμα κινούμενον παράγει ήχο. Το φαινόμενο τούτο παρατηρείται κατά την κίνηση των άστρων και κυρίως των πλανητών. 

 Οι Πυθαγόρειοι διατύπωσαν τη θεωρία ότι ο κόσμος είναι σφαιρικός και πεπερασμένος. Πρώτοι μίλησαν για την σφαιρικότητα της γής, την κίνησή της γύρω απο τον άξονά της και τον ήλιο, καθώς και την λόξωση της εκλειπτικής. Ο Πυθαγόρας ασχολήθηκε επίσης και με φάρμακα.