ΡΑΔΙΟΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ
Η διάσπαση β του 146C βρίσκει μία από τις πιο συνηθισμένες εφαρμογές στη χρονολόγηση οργανικών δειγμάτων.Ο 146C δημιουργείται στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας ως αποτέλεσμα πυρηνικών αντιδράσεων που προκαλούνται από σωματίδια της κοσμικής ακτινοβολίας.Η αναλογία του 146C προς τον 126C είναι σταθερή στην ατμόσφαιρα και ίση περίπου με 1,3×10-12.
Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί έχουν την ίδια αναλογία του 146C προς τον 126C λόγω του ότι παίρνουν άνθρακα από το φυσικό τους περιβάλλον και αποβάλλουν συνεχώς διοξείδιο του άνθρακα στο περιβάλλον τους.
Όταν όμως ο οργανισμός πεθάνει, σταματάει να προσλαμβάνει άνθρακα και η αναλογία του 146C προς τον 126C ελλαττώνεται ως αποτέλεσμα της διάσπασης β του 146C.
Διάσπαση ενός υποθετικού ραδιενεργού ισοτόπου με ημιπερίοδο ζωής 10 εκατομμύρια χρόνια |
Μετρώντας σήμερα την ενεργότητα ανά μονάδα μάζας σε δείγματα από οργανικά υλικά,προσδιορίζουμε το ποσοστό του 146C που έχει απομείνει και έτσι μπορούμε να προσδιορίσουμε και το χρονικό διάστημα που παρήλθε μετά το θάνατο του οργανισμού από τον οποίο προήλθε το οργανικό υλικό.
Οι παλαιοντολόγοι μπορούν να υπολογίσουν την ηλικία ενός απολιθώματος μετρώντας την ποσότητα του C-14 που περιέχει. |
Παρόμοιες τεχνικές χρησιμοποιούνται και για τη χρονολόγηση γεωλογικών δειγμάτων.Αρχικά ένα πέτρωμα περιείχε μόνο το ισότοπο 40Κ.Με την πάροδο του χρόνου η διάσπαση του 40Κ έδωσε 40Ar με χρόνο ημιζωής 1,28×109 χρόνια. Η ηλικία του πετρώματος βρίσκεται με σύγκριση των συγκεντρώσεων των στοιχείων 40Κ και 40ΑR.
Συνήθη ισότοπα που χρησιμοποιούνται στη γεωχρονολόγηση
Από τα διάφορα ραδιενεργά ισότοπα τα οποία βρίσκονται στη φύση,πέντε έχουν αποδειχθεί σημαντικά για την αξιόπιστη ραδιοχρονολόγηση των πετρωμάτων.Τα ισότοπα αυτά με τα αντίστοιχα σταθερά θυγατρικά τους και τις ημιπεριόδους ζωής τους απεικονίζονται στον πίνακα.
Ραδιενεργό στοιχείο | Σταθερό ισότοπο (προϊόν διάσπασης) | Ημιπεριόδος ζωής | ||
Ουράνιο-238 | 238U | Μόλυβδος-206 | 206Pb | 4,5 δισεκατ. έτη |
Ουράνιο-235 | 235U | Μόλυβδος-207 | 207Pb | 713 εκατ. έτη |
Θόριο-232 | 232Th | Μόλυβδος-208 | 208Pb | 14,1 δισεκατ. έτη |
Ρουβίδιο-87 | 87Rb | Στρόντιο-87 | 87Sr | 47 δισεκατ. έτη |
Κάλιο-40 | 40K | Αργό-40 | 40Ar | 1,3 δισεκατ. έτη |
Από τα διάφορα ραδιενεργά ισότοπα τα οποία βρίσκονται στη φύση,πέντε έχουν αποδειχθεί σημαντικά για την αξιόπιστη ραδιοχρονολόγηση των πετρωμάτων.Τα ισότοπα αυτά με τα αντίστοιχα σταθερά θυγατρικά τους και τις ημιπεριόδους ζωής τους απεικονίζονται στον πίνακα.