ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΦΑΚΟΙ

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΦΑΚΟΙ

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΦΑΚΟΙ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 Οι φακοί έχουν ταξινομηθεί από την καμπυλότητα των δύο οπτικών επιφανειών.Όπως είπαμε ο φακός διακρίνεται σε δύο κατηγορίες:
α) Στους συγκλίνοντες ή συγκεντρωτικούς  και 
β) Στους αποκλίνοντες ή αποκεντρωτικούς φακούς.

Σε έναν συγκλίνοντα φακό τοποθετούμε κάθετα τις ηλιακές
ακτίνες.Παρατηρούμε πως οι ακτίνες που περνούν από το φακό συγκεντρώνονται σ' ένα σημείο

 Οι συγκλίνοντες φακοί είναι λεπτότεροι στα άκρα και παχύτεροι στο μέσο και μετατρέπουν μια δέσμη παράλληλων ακτίνων σε συγκλίνουσα.
 Οι αποκλίνοντες φακοί είναι παχύτεροι στα άκρα και λεπτότεροι στο μέσο και μετατρέπουν μία παράλληλη δέσμη σε αποκλίνουσα.

ΣΥΓΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΦΑΚΟΙ

 Σε έναν συγκλίνοντα φακό τοποθετούμε κάθετα τις ηλιακές ακτίνες.Παρατηρούμε πως οι ακτίνες που περνούν από το φακό συγκεντρώνονται σ' ένα σημείο που λέγεται κύρια εστία του φακού.

 Στην κυρία εστία του φακού,εξαιτίας του ότι συγκεντρώνονται άπειρες ηλιακές ακτίνες.Αν εστιάσουμε ένα αντικείμενο  σ' ένα φακό που τον διαπερνούν ηλιακές ακτίνες,π.χ. ένα κομμάτι χαρτί ή ένα κομμάτι ύφασμα,τότε θα παρατηρήσουμε πως μετά από λίγη ώρα θ' αρχίσει να καίγεται. 

Συγκλίνοντας φακός

 Η απόσταση μεταξύ του φακού και της εστίας λέγεται εστιακή απόσταση.

 Αν οι ακτίνες περάσουν το φακό από τη μια ή από την άλλη πλευρά,δεν έχει σημασία.Παρουσιάζεται ακριβώς το ίδιο φαινόμενο.Παρατηρούμε δηλαδή πως ένας αμφίκυρτος φακός έχει δύο εστίες που είναι συμμετρικές,δηλαδή απέχουν την ίδια απόσταση από το φακό.

 Αν τοποθετήσουμε μπροστά σ' έναν συγκλίνοντα φακό και σε απόσταση μεγαλύτερη από την εστιακή του ένα αναμμένο κερί,θα παρατηρήσουμε ότι στην αντίθετη πλευρά του φακού και σε σημείο πιο πέρα από την κύρια εστία του σχηματίζεται σ' ένα παραπέτασμα,που θα έχουμε τοποθετήσει,η εικόνα του κεριού αλλά ανεστραμμένη.

 Έχουμε,δηλαδή,στην περίπτωση αυτή,ένα είδωλο πραγματικό και ανεστραμμένο.Αν τώρα κινούμε το φακό έτσι ώστε το κερί να πλησιάζει το φακό, θα παρατηρήσουμε πως το είδωλο απομακρύνεται και γίνεται μεγαλύτερο.Αν,αντίθετα,το αντικείμενο απομακρύνεται από την εστία του φακού,το είδωλο πλησιάζει την κύρια εστία του φακού και μικραίνει.

Ένα αντικείμενο που τοποθετείται ανάμεσα στην κύρια εστία και στο φακό δίνει στην ίδια πλευρά το είδωλο του αντικειμένου φανταστικό,όρθιο και πάντοτε μεγαλύτερο

 Αν τώρα πίσω από έναν συγκλίνοντα φακό τοποθετήσουμε ένα αντικείμενο,π.χ. ένα μικρό έντομο και σε απόσταση μικρότερη από την εστιακή (το τοποθετούμε δηλαδή μεταξύ φακού και εστίας),τότε θα παρατηρήσουμε πως σχηματίζεται ένα είδωλο στην ίδια πλευρά του φακού που είναι τοποθετημένο το αντικείμενο,αλλά το είδωλο θα είναι πολύ μεγαλύτερο σε διαστάσεις από το αντικείμενο.Τότε έχουμε ένα είδωλο φανταστικό,όρθιο και μεγαλύτερο από το αντικείμενο.

Αν τοποθετήσουμε μπροστά σ' έναν συγκλίνοντα φακό και σε απόσταση μεγαλύτερη από την εστιακή του ένα αναμμένο κερί,θα παρατηρήσουμε ότι στην αντίθετη πλευρά του φακού και σε σημείο πιο πέρα από την κύρια εστία του σχηματίζεται σ' ένα παραπέτασμα,που θα έχουμε τοποθετήσει,η εικόνα του κεριού αλλά ανεστραμμένη

 Από τα παραπάνω μπορούμε να βγάλουμε τα εξής συμπεράσματα για τους συγκεντρωτικούς φακούς.
α) Έχουν δύο κύριες εστίες,μία από κάθε πλευρά τους και σε ίση απόσταση από αυτούς.

β) Ένα αντικείμενο που τοποθετείται πιο πέρα από την κύρια εστία τους δίνει στην αντίθετη πλευρά το είδωλο πραγματικό και ανεστραμμένο.

γ) Ένα αντικείμενο που τοποθετείται ανάμεσα στην κύρια εστία και στο φακό δίνει στην ίδια πλευρά το είδωλο του αντικειμένου φανταστικό,όρθιο και πάντοτε μεγαλύτερο.