ΘΕΩΝ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΥΣ
(Β΄μισό 4ου αι.μ.Χ.).
Ο Θέων ο Αλεξανδρεύς (περ. 335–περ. 405 μ.Χ.) ήταν ένας από τους τελευταίους μαθηματικούς,αστρονόμους και γραμματικούς της Ελληνιστικής Περιόδου,από την Αλεξάνδρεια.
Πατέρας της περίφημης μαθηματικού και νεοπλατωνικής φιλοσόφου Υπατίας,η οποία ήταν βοηθός του.
Έζησε την εποχή του Θεοδοσίου.Διευθυντής του «Μουσείου» (Πανεπιστημίου και βιβλιοθήκης της Αλεξανδρείας)πριν την καταστροφή της,καθώς και του «Μουσείου» (πανεπιστημίου) της (Λεξικό της Σούδας,όπου αναφέρεται ως σύγχρονος του Πάππου),μέχρι που και το δεύτερο έπαψε να λειτουργεί με διαταγή του Αυτοκράτορα Θεοδοσίου το 391.Δίδαξε στην σχολή που δίδαξε ο Ευκλείδης.
ΕΡΓΟ
α) «Μαθηματικά»,
β) «Αριθμητικά»,
γ) «Περί σημείων και εξετάσεων των ορνέων»,
δ) «Περί της επιστολής του Σειρίου»,
ε) «Περί των πλημμυρών του Νείλου»,
στ) «Σχόλια είς την του Πτολεμαίου πραγματείαν,Πρόχειρος Κανών»,
ζ) «Σχόλια είς τον Μικρόν Αστρολάβον του Πτολεμαίου»,
η) «Σχόλια είς την Αλμαγέστην του Πτολεμαίου»,
θ) «Στοιχεία του Ευκλείδου»,
ι) «Μετακίνησις της Ισημερίας»,δέχεται την τιμή που αναφέρει ο Πτολεμαίος 1 μοίρα ανά αιώνα.Σημειώνει ότι,κατά την γνώμη μερικών αστρονόμων,η μετακίνηση δεν μεταβάλλεται προοδευτικά,αλλά περιορίζεται σε μία διακύμανση 8 μοιρών κατά μήκος του τόξου.
(Β΄μισό 4ου αι.μ.Χ.).
Ο Θέων ο Αλεξανδρεύς (περ. 335–περ. 405 μ.Χ.) ήταν ένας από τους τελευταίους μαθηματικούς,αστρονόμους και γραμματικούς της Ελληνιστικής Περιόδου,από την Αλεξάνδρεια.
Πατέρας της περίφημης μαθηματικού και νεοπλατωνικής φιλοσόφου Υπατίας,η οποία ήταν βοηθός του.
ΘΕΩΝ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΥΣ |
ΕΡΓΟ
α) «Μαθηματικά»,
β) «Αριθμητικά»,
γ) «Περί σημείων και εξετάσεων των ορνέων»,
δ) «Περί της επιστολής του Σειρίου»,
ε) «Περί των πλημμυρών του Νείλου»,
στ) «Σχόλια είς την του Πτολεμαίου πραγματείαν,Πρόχειρος Κανών»,
ζ) «Σχόλια είς τον Μικρόν Αστρολάβον του Πτολεμαίου»,
η) «Σχόλια είς την Αλμαγέστην του Πτολεμαίου»,
θ) «Στοιχεία του Ευκλείδου»,
ι) «Μετακίνησις της Ισημερίας»,δέχεται την τιμή που αναφέρει ο Πτολεμαίος 1 μοίρα ανά αιώνα.Σημειώνει ότι,κατά την γνώμη μερικών αστρονόμων,η μετακίνηση δεν μεταβάλλεται προοδευτικά,αλλά περιορίζεται σε μία διακύμανση 8 μοιρών κατά μήκος του τόξου.
Συνολικά έγγραψε 13 συγγράμματα.Σώζεται πλήρως το πρώτο βιβλίο από «Τα σχόλια είς του Πτολεμαίου πραγμάτειαν» και αποσμάσματα απο τ’άλλα.Το έργο του το αναφέρουν και το σχολιάζουν διάφοροι συγγραφείς,όπως μας πληροφορεί η Σούδα.
Το κορυφαίο επίτευγμα του Θέωνος μάλλον αποδείχθηκε η έκδοση από αυτόν των Στοιχείων του Ευκλείδη,περί το 364,από την οποία η ανθρωπότητα διδασκόταν Γεωμετρία επί 15 αιώνες,και ανατυπωνόταν μέχρι το 1814— «παραμένει ακόμα ένα λαμπρό βοήθημα» κατά τη διατύπωση του Καρλ Σαγκάν.Ακόμα,ο Θέων συνέγραψε Αριθμητική και έγραψε ακόμα για τα «σημεία και εξετάσεις» των πτηνών,για την ανατολή του Σειρίου και για τις πλημμύρες του Νείλου.
Ωστόσο,ο κύριος όγκος της συνεισφοράς του Θέωνος αποτελείται από σχόλια πάνω σε σημαντικά έργα των συγγραφέων των ελληνιστικών χρόνων. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι ευκλείδειες «συνομιλίες» («Συνουσίαι») και σχολιασμοί («Εξήγησεις») του «Προχείρου Κανόνος»,του «Μικρού αστρολάβου» και της «Αλμαγέστης» του Πτολεμαίου,καθώς και του αστρονομικού ποιητή Αράτου.Σήμερα σώζεται το πρώτο βιβλίο από τα σχόλια στον Πτολεμαίο και αποσπάσματα από τα άλλα.
Στον Θέωνα αυτόν αποδίδονται,χωρίς μεγάλη βεβαιότητα,δύο επιγράμματα της Παλατινής Ανθολογίας (VII 292,IX 41).