ΕΥΔΟΞΟΣ Ο ΚΝΙΔΙΟΣ
(Κνίδιος – Μ.Ασία, 408-355π.Χ.).
Υιός του Αισχίνου. Σπούδασε μαθηματικά στην σχολή του Αρχύτου και Ιατρική στην Ακαδημία του Πλάτωνος, με καθηγητές τον Φιληστίονα και Θεομήδοντα. Φιλοσοφία του δίδαξε ο ίδιος ο Πλάτων. Ταξείδεψε στην Αίγυπτο όπου ίδρυσε το «Ευδόξειον αστεροσκοπείον».
Αργότερα στην προποντίδα ίδρυσε την ονομαστή σχολή της «Κυζίκου». Σχολή είχε ιδρύσει και στην Αθήνα, αλλά με την προτροπή του Πλάτωνος, έκλεισε την σχολή και ανέλαβε την διδασκαλία των θετικών επιστημών στην Ακαδημία του Πλάτωνος.Στο τέλος της ζωής του, γύρισε στην κνίδο όπου ίδρυσε αστεροσκοπείο.
Είναι ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς και αστρονόμους όλων των εποχών. Κρατήρας στην σελήνη έχει το όνομά του. Τον αναφέρουν ο Διογένης, Ίππαρχος, Κικέρων, Πετρώνιος, Πλούταρχος, Σέξτος, Στράβων, Σούδα και Πτολεμαίος.
ΕΡΓΟ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
α) «Αξίωμα συνέχειας»,
β) «Μέθοδος εξαντλήσεως»,
γ) «Ανάλυσις και σύνθεση στην γεωμετρία»,
δ) «Δήλιον πρόβλημα», «Αναλογίες»,
ε) «Θεώρημα χρυσής τομής»,
στ) «Θεωρία των Ασυμμέτρων αριθμών».
ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ - ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΑ
Ο Στράβων θεωρεί τον Εύδοξο ως τέταρτο μεγάλο γεωγράφο. Ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε μαθηματικά αξιώματα στην Γεωγραφία.
ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
α) «Διοσημείαι και Επισημασίαι».Παραθέτει παρατηρήσεις καιρού και μελέτη ανέμων.
β) «Γη περίοδος» .Ασχολείται με το κλίμα στις διάφορες περιοχές της γης και με τις ζώνες της γήινης σφαίρας, που έχουν τα ίδια αστρονομικά δεδομένα (όψη νυκτερινού ουρανού διάρκεια μεγαλύτερης ημέρας κ.α.). Κατασκεύασε επίσης Ουράνιο σφαίρα.
γ) «Φαινόμενα και ένοπτρον» .Περιγράφει την θέση των Αστερισμών στην Ουράνια σφαίρα, την ανατολή και τη δύση των.
δ) Στην «Σφαιροποιία» .Επιχειρεί μία μηχανική αναπαράσταση της θεωρίας του Αυτολύκου για την κίνηση των πλανητών. Μέτρησε πρώτος τα μεγέθη και τις αποστάσεις του ηλίου και της σελήνης από την γη.
ε) « Αστρολογούμενα και γεωμετρούμενα» .Επινόησε μέθοδο για την μέτρηση των αποστάσεων του ηλίου και της σελήνης. Ο Εύδοξος είναι ο ιδρυτής της ουρανίου μηχανικής. Στο έργο του βασίστηκε ο Αρίσταρχος.
στ) «οκταετηρίς» .Παραθέτει χρονολογική πραγματεία για την εναρμόνιση του σεληνιακού με το ηλιακό έτος. Ο Εύδοξος εποίησε ημερολόγιο με ηλιακό κύκλο. 4 ετών, τρία με 365 ημέρες και ένα με 366 ημέρες. Το ημερολόγιο αυτό, που πρότεινε ο Εύδοξος καθιερώθηκε 300 χρόνια αργότερα από τον Ιούλιο Καίσαρα, γνωστό ως Ιουλιανό.
ζ) «Θεωρία των ομοκέντρων σφαιρών».Δίδει ερμηνεία της φαινομένης τροχιάς των πλανητών με την βοήθεια της «Ιπποπέδου» καμπύλης (σφαιρικού λημνίσκου), που είναι δική του εφεύρεση. Η θεωρία αυτή απετέλεσε την βάση της επιστημονικής αστρονομίας.
η) Έγραψε και σχετικό σύγγραμμα με τίτλο «Περί ταχών».
θ) Μελέτησε την κίνηση των επτά πλανητών Ήλιος, Σελήνη, Ερμής, Αφροδίτη, Αρής, Ζέυς, Κρόνος. Το σύστημα του Ευδόξου προκάλεσε τον γενικό θαυμασμό και έγινε αποδεκτό απο τον Αριστοτέλη στο έργο του «Μετά τα φυσικά». Η θεωρία τελειοποιήθηκε απο τον μαθητή του Ευδόξου Κάλλιπο.
ΕΦΕΥΡΕΣΕΙΣ
Στις εφευρέσεις του Ευδόξου περιλαμβάνονται :
α) «Διόπτρα» .Είδος θεοδολίχου για μέτρηση αποστάσεων και αστρονομικές παρατηρήσεις. Τελειοποιήθηκε από τον Ήρωνα.
β) «Αράχνη» .Χάρτης της ουρανίου σφαίρας.
γ) «Αστρολάβος» .Όργανο μετρήσεως του χρόνου ημέρα και νύχτα. Αργότερα εξελίχθηκε σε αστρονομικό και ναυτιλιακό όργανο.
δ) «Πόλος». Μ’αυτόν παρακολουθούσαν την διαδρομή της ηλίου σκιάς επάνω σε τμήματα κύκλου, όπου είχαν αποτυπωθεί αντιστοιχίες με τον ζωδιακό κύκλο. Έτσι έδειχνε την ώρα, την ημέρα και τον μήνα.Τα συγγράμματά του έχουν χαθεί. Σώζονται αποσμάσματα σε έργα άλλων συγγραφέων.
(Κνίδιος – Μ.Ασία, 408-355π.Χ.).
Υιός του Αισχίνου. Σπούδασε μαθηματικά στην σχολή του Αρχύτου και Ιατρική στην Ακαδημία του Πλάτωνος, με καθηγητές τον Φιληστίονα και Θεομήδοντα. Φιλοσοφία του δίδαξε ο ίδιος ο Πλάτων. Ταξείδεψε στην Αίγυπτο όπου ίδρυσε το «Ευδόξειον αστεροσκοπείον».
ΕΥΔΟΞΟΣ Ο ΚΝΙΔΙΟΣ |
Είναι ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς και αστρονόμους όλων των εποχών |
ΕΡΓΟ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
α) «Αξίωμα συνέχειας»,
β) «Μέθοδος εξαντλήσεως»,
γ) «Ανάλυσις και σύνθεση στην γεωμετρία»,
δ) «Δήλιον πρόβλημα», «Αναλογίες»,
ε) «Θεώρημα χρυσής τομής»,
στ) «Θεωρία των Ασυμμέτρων αριθμών».
ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ - ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΑ
Ο Στράβων θεωρεί τον Εύδοξο ως τέταρτο μεγάλο γεωγράφο. Ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε μαθηματικά αξιώματα στην Γεωγραφία.
ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
α) «Διοσημείαι και Επισημασίαι».Παραθέτει παρατηρήσεις καιρού και μελέτη ανέμων.
β) «Γη περίοδος» .Ασχολείται με το κλίμα στις διάφορες περιοχές της γης και με τις ζώνες της γήινης σφαίρας, που έχουν τα ίδια αστρονομικά δεδομένα (όψη νυκτερινού ουρανού διάρκεια μεγαλύτερης ημέρας κ.α.). Κατασκεύασε επίσης Ουράνιο σφαίρα.
γ) «Φαινόμενα και ένοπτρον» .Περιγράφει την θέση των Αστερισμών στην Ουράνια σφαίρα, την ανατολή και τη δύση των.
δ) Στην «Σφαιροποιία» .Επιχειρεί μία μηχανική αναπαράσταση της θεωρίας του Αυτολύκου για την κίνηση των πλανητών. Μέτρησε πρώτος τα μεγέθη και τις αποστάσεις του ηλίου και της σελήνης από την γη.
ε) « Αστρολογούμενα και γεωμετρούμενα» .Επινόησε μέθοδο για την μέτρηση των αποστάσεων του ηλίου και της σελήνης. Ο Εύδοξος είναι ο ιδρυτής της ουρανίου μηχανικής. Στο έργο του βασίστηκε ο Αρίσταρχος.
στ) «οκταετηρίς» .Παραθέτει χρονολογική πραγματεία για την εναρμόνιση του σεληνιακού με το ηλιακό έτος. Ο Εύδοξος εποίησε ημερολόγιο με ηλιακό κύκλο. 4 ετών, τρία με 365 ημέρες και ένα με 366 ημέρες. Το ημερολόγιο αυτό, που πρότεινε ο Εύδοξος καθιερώθηκε 300 χρόνια αργότερα από τον Ιούλιο Καίσαρα, γνωστό ως Ιουλιανό.
ζ) «Θεωρία των ομοκέντρων σφαιρών».Δίδει ερμηνεία της φαινομένης τροχιάς των πλανητών με την βοήθεια της «Ιπποπέδου» καμπύλης (σφαιρικού λημνίσκου), που είναι δική του εφεύρεση. Η θεωρία αυτή απετέλεσε την βάση της επιστημονικής αστρονομίας.
η) Έγραψε και σχετικό σύγγραμμα με τίτλο «Περί ταχών».
θ) Μελέτησε την κίνηση των επτά πλανητών Ήλιος, Σελήνη, Ερμής, Αφροδίτη, Αρής, Ζέυς, Κρόνος. Το σύστημα του Ευδόξου προκάλεσε τον γενικό θαυμασμό και έγινε αποδεκτό απο τον Αριστοτέλη στο έργο του «Μετά τα φυσικά». Η θεωρία τελειοποιήθηκε απο τον μαθητή του Ευδόξου Κάλλιπο.
ΕΦΕΥΡΕΣΕΙΣ
Στις εφευρέσεις του Ευδόξου περιλαμβάνονται :
α) «Διόπτρα» .Είδος θεοδολίχου για μέτρηση αποστάσεων και αστρονομικές παρατηρήσεις. Τελειοποιήθηκε από τον Ήρωνα.
β) «Αράχνη» .Χάρτης της ουρανίου σφαίρας.
γ) «Αστρολάβος» .Όργανο μετρήσεως του χρόνου ημέρα και νύχτα. Αργότερα εξελίχθηκε σε αστρονομικό και ναυτιλιακό όργανο.
δ) «Πόλος». Μ’αυτόν παρακολουθούσαν την διαδρομή της ηλίου σκιάς επάνω σε τμήματα κύκλου, όπου είχαν αποτυπωθεί αντιστοιχίες με τον ζωδιακό κύκλο. Έτσι έδειχνε την ώρα, την ημέρα και τον μήνα.Τα συγγράμματά του έχουν χαθεί. Σώζονται αποσμάσματα σε έργα άλλων συγγραφέων.