ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΚΤΙΝΩΝ Χ
α) Ακτινογραφία-Ακτινοσκόπηση.
Όπως έχουμε αναφέρει,η απορρόφηση των ακτινών Χ εξαρτάται από τον ατομικό αριθμό των χημικων στοιχείων του υλικού που τις απορροφά.Τα βαριά χημικά στοιχεία έχουν μεγάλο ατομικό αριθμό και απορροφούν περισσότερο την ακτινοβολία από ότι τα ελαφρά στοιχεία,τα οποία έχουν μικρό ατομικό αριθμό.Στην ιδιότητα αυτή στηρίζεται η χρήση των ακτινών Χ στη διάγνωση πολλών παθήσεων.Τα οστά περιέχουν στοιχεία μεγάλου ατομικού αριθμού (ασβέστιο,φώσφορος) και απορροφούν περισσότερο τις ακτίνες από ότι οι ιστοί,οι οποίοι αποτελούνται από ελαφρότερα στοιχεία (άνθρακας,οξυγόνο,υδρογόνο,άζωτο και άλλα).
Οι ακτίνες Χ χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία,για να διαπιστωθεί η ύπαρξη κοιλοτήτων,ραγισμάτων ή άλλων ελαττωμάτων στο εσωτερικό των μεταλλικών αντικειμένων.Η διαδικασία που ακολουθείται είναι η ίδια με τη διαδικασία της ακτινοδιαγνωστικής.Τα ελαττωματικά σημεία εντοπίζονται από το γεγονός ότι προκαλούν μικρότερη απορρόφηση.
ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΚΤΙΝΩΝ Χ |
ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ
α) Ακτινογραφία-Ακτινοσκόπηση.
Όπως έχουμε αναφέρει,η απορρόφηση των ακτινών Χ εξαρτάται από τον ατομικό αριθμό των χημικων στοιχείων του υλικού που τις απορροφά.Τα βαριά χημικά στοιχεία έχουν μεγάλο ατομικό αριθμό και απορροφούν περισσότερο την ακτινοβολία από ότι τα ελαφρά στοιχεία,τα οποία έχουν μικρό ατομικό αριθμό.Στην ιδιότητα αυτή στηρίζεται η χρήση των ακτινών Χ στη διάγνωση πολλών παθήσεων.Τα οστά περιέχουν στοιχεία μεγάλου ατομικού αριθμού (ασβέστιο,φώσφορος) και απορροφούν περισσότερο τις ακτίνες από ότι οι ιστοί,οι οποίοι αποτελούνται από ελαφρότερα στοιχεία (άνθρακας,οξυγόνο,υδρογόνο,άζωτο και άλλα).
Ακτινογραφία.Τα οστά απορρίψουν εντονότερα τις ακτίνες Χ σε σύγκριση με τον υπόλοιπο ιστό.Έτσι στο φιλμ εμφανίζονται ως φωτεινότερες περιοχές |
Αν λοιπόν μεταξύ της πηγής των ακτίνων Χ και μιας φθορίζουσας οθόνης τοποθετηθεί ο προς εξέταση ασθενής, τότε πάνω στην οθόνη θα φανούν οι σκιές των διάφορων οργάνων (ακτινοσκόπηση).Αν στη θέση της φθορίζουσας οθόνης τοποθετηθεί μια φωτογραφική πλάκα,τότε θα πάρουμε π άνω στην πλάκα την ανάλογη φωτογραφία (ακτινογραφία).
β) Αυτοματοποιημένη αξονική τομογραφία.
Τελευταία χρησιμοποιείται η αυτοματοποιημένη αξονική τομογραφία.Η πηγή των ακτίνων Χ παράγει μια αποκλίνουσα δέσμη, που έχει μορφή βεντάλιας.Οι ακτίνες της δέσμης διαπερνούν το ανθρωπινο σώμα και,όταν εξέρχονται από την άλλη πλευρά του σώματος,ανιχνεύονται,με διάταξη ανιχνευτων.Κάθε ανιχνευτής μετράει την απορρόφηση μιας λεπτής δέσμης,που διαπερνά το σώμα.Η συσκευή περιστρέφεται γύρω από το ανθρώπινο σώμα και ένας υπολογιστής επεξεργάζεται τις πληροφορίες.
Τελευταία χρησιμοποιείται η αυτοματοποιημένη αξονική τομογραφία.Η πηγή των ακτίνων Χ παράγει μια αποκλίνουσα δέσμη, που έχει μορφή βεντάλιας.Οι ακτίνες της δέσμης διαπερνούν το ανθρωπινο σώμα και,όταν εξέρχονται από την άλλη πλευρά του σώματος,ανιχνεύονται,με διάταξη ανιχνευτων.Κάθε ανιχνευτής μετράει την απορρόφηση μιας λεπτής δέσμης,που διαπερνά το σώμα.Η συσκευή περιστρέφεται γύρω από το ανθρώπινο σώμα και ένας υπολογιστής επεξεργάζεται τις πληροφορίες.
Με αυτό τον τρόπο μπορούν να ανιχνευτούν όγκοι ή άλλες ανωμαλίες που είναι πολύ μικροί και δεν μπορούν να παρατηρηθούν με την ακτινογραφία.
ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ
Οι ακτίνες Χ χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία,για να διαπιστωθεί η ύπαρξη κοιλοτήτων,ραγισμάτων ή άλλων ελαττωμάτων στο εσωτερικό των μεταλλικών αντικειμένων.Η διαδικασία που ακολουθείται είναι η ίδια με τη διαδικασία της ακτινοδιαγνωστικής.Τα ελαττωματικά σημεία εντοπίζονται από το γεγονός ότι προκαλούν μικρότερη απορρόφηση.