ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Όλοι έχουμε αυξομειώσει την ένταση του ήχου ενός ραδιοφώνου χρησιμοποιώντας το αντίστοιχο κουμπί.Το κουμπί αυτό ρυθμίζει τη λειτουργία μιας ρυθμιστικής αντίστασης.
Η ρυθμιστική αντίσταση είναι ένας τύπος ωμικής αντίστασης,που μπορεί να μεταβάλλεται μέσα σ' ένα συγκεκριμένο εύρος τιμών |
Ροοστάτης |
Ρυθμιστική (μεταβλητή) αντίσταση |
Η θέση του δρομέα μας δίνει τη δυνατότητα να πάρουμε οποιαδήποτε τιμή αντίστασης μεταξύ 0 και 200 Ω |
Ανάλογα με τον τρόπο που παρεμβάλλεται στο κύκλωμα η ρυθμιστική αντίσταση,λειτουργεί είτε ως ρυθμιστής της τάσης και λέγεται ποτενσιόμετρο,είτε ως ρυθμιστής της έντασης του ρεύματος και λέγεται ροοστάτης.
ΠΟΤΕΝΣΤΙΜΕΤΡΟ
Ο τρόπος σύνδεσης της ρυθμιστικής αντίστασης RAB ως ποτενσιόμετρο φαίνεται στο παρακάτω σχήμα.Η κινητή επαφή Δ,που λέγεται δρομέας,μπορεί να μετακινείται από το Α μέχρι το Β.
Ο τρόπος σύνδεσης της ρυθμιστικής αντίστασης RAB ως ποτενσιόμετρο φαίνεται στο παρακάτω σχήμα.Η κινητή επαφή Δ,που λέγεται δρομέας,μπορεί να μετακινείται από το Α μέχρι το Β.
Ο τρόπος σύνδεσης της ρυθμιστικής αντίστασης RAB ως ποτενσιόμετρο |
Αν το κύκλωμα ΑΑ′Δ′Δ είναι ανοικτό,δηλαδή το ρεύμα I δε διακλαδίζεται,τότε ισχύουν:
VΑΔ = I·RΑΔ
και
VΑΒ = I·RΑΒ
Άρα:
VΑΔVΑΒ = RΑΔRΑΒ
και επειδή:
RΑΔRΑΒ = ρ ΑΔ/sρ ΑΒ/s = ΑΔΑΒ
έχουμε:
VΑΔVΑΒ = ΑΔΑΒ ⇒
VΑΔ = VΑΒΑΔΑΒ
VΑΔ = VΑΒΑΔΑΒ
Δηλαδή,μετακινώντας το δρομέα Δ από το A μέχρι το B μπορούμε να πάρουμε τιμές τάσης από 0 έως VAB.
ΡΟΟΣΤΑΤΗΣ
Ο τρόπος σύνδεσης της ρυθμιστικής αντίστασης RAB ως ροοστάτη φαίνεται στο παρακάτω σχήμα.Η κινητή επαφή Δ,που λέγεται δρομέας μπορεί να μετακινείται από το Α μέχρι το Β.
Ο τρόπος σύνδεσης της ρυθμιστικής αντίστασης RAB ως ροοστάτη |
Η ένταση του ρεύματος που διαρρέει το κύκλωμα είναι:
Μετακινώντας το δρομέα Δ από το A μέχρι το B,μεταβάλλουμε την αντίσταση RAΔ που παρεμβάλλεται στο κύκλωμα,άρα και την ένταση του ρεύματος που το διαρρέει.