ΦΩΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
ΦΩΤΟΝΙΑ
Η φωτεινή ενέργεια μπορεί να μετασχηματιστεί σε άλλες μορφές ενέργειας.Λόγω της διπλής φύσης τους (σωματίδια και κύματα),τα φωτόνια απεικονίζονται συχνά ως τεθλασμένες γραμμές.
ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
α) Το φως μετατρέπεται σε θέρμανση.
Όταν απορροφώνται τα φωτόνια από τους δομικούς λίθους ενός σώματος,για παράδειγμα τα άτομα ή τα μόρια ενός σώματος,τότε αυξάνεται η κινητική τους ενέργεια με αποτέλεσμα να αυξάνεται η θερμοκρασία του σώματος.
Σε αυτή την περίπτωση η φωτεινή ενέργεια μετασχηματίζεται σε θερμική.Για παράδειγμα στους ηλιακούς θερμοσίφωνες αξιοποιούμε την ενέργεια του ηλιακού φωτός για να θερμάνουμε το νερό.
β) Το φως μετατρέπεται σε κίνηση.
Με τη φωτοσύνθεση η φωτεινή ενέργεια μετατρέπεται σε χημική που αποθηκεύεται στη γλυκόζη,που είναι οι θρεπτικές ουσίες των φυτών.Κατά την φωτοσύνθεση στα φυτά η φωτεινή ενέργεια δεσμεύεται και χρησιμοποιείται για τη μετατροπή διοξειδίου του άνθρακα και νερού σε οξυγόνο και ενεργειακά πλούσιες οργανικές ενώσεις,κυρίως υδατάνθρακες.
δ) Το φως μετατρέπεται σε ηλεκτρικό ρεύμα.
Τα φωτοβολταϊκά στοιχεία είναι συσκευές που μετασχηματίζουν τη φωτεινή ενέργεια σε ηλεκτρική.
Στους υπολογιστές τσέπης,στα ηλιακά αυτοκίνητα αλλά και σε διαστημικά οχήματα υπάρχουν φωτοβολταϊκά στοιχεία στα οποία η φωτεινή ενέργεια μετατρέπεται σε ηλεκτρική.
ε) Το φως μετατρέπεται σε όραση.
Όταν φθάσει στα μάτια μας φως προκαλούνται χημικές αντιδράσεις στα οπτικά κύτταρα και τελικά η φωτεινή ενέργεια μετατρέπεται σε χημική και στη συνέχεια σε ηλεκτρική.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Φωτεινή ενέργεια ονομάζεται η ενέργεια που μεταφέρει το φως η οποία αποτελεί ειδική περίπτωση της ενέργειας ακτινοβολίας.Έτσι η φωτεινή ενέργεια όπως και κάθε μορφή ενέργειας είναι δυνατό να μετασχηματιστεί σε άλλες μορφές.
Φωτεινή ενέργεια χαρακτηρίζεται εκείνη η ενέργεια της οποίας δημιουργείται η αίσθηση της όρασης,δηλαδή η ενέργεια που γίνεται ορατή από το ανθρώπινο μάτι.Οι λαμπτήρες και οι φακοί μετατρέπουν την ηλεκτρική ενέργεια ή θερμική ενέργεια σε φως.Οι δε φωτεινές ακτίνες,υπό μορφή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας φθάνουν στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού δημιουργώντας ηλεκτρικά σήματα που διοχετεύονται δια των οπτικών νεύρων στον εγκέφαλο,όπου και δημιουργείται η αίσθηση της όρασης.
Φωτεινή ενέργεια ονομάζεται η ενέργεια που μεταφέρει το φως η οποία αποτελεί ειδική περίπτωση της ενέργειας ακτινοβολίας.Έτσι η φωτεινή ενέργεια όπως και κάθε μορφή ενέργειας είναι δυνατό να μετασχηματιστεί σε άλλες μορφές.
Φωτεινή ενέργεια ονομάζεται η ενέργεια που μεταφέρει το φως |
ΦΩΤΟΝΙΑ
Στη διάδοση της θερμότητας με ακτινοβολία,η φωτεινή ενέργεια μεταφέρεται με τα φωτόνια.Κάθε φωτόνιο μεταφέρει μια καθορισμένη ποσότητα ενέργειας.Φωτόνια που αντιστοιχούν σε φως πράσινου χρώματος έχουν όλα ακριβώς την ίδια ενέργεια.Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με όλα τα φωτόνια που αντιστοιχούν σε κάποιο συγκεκριμένο χρώμα.Τα φωτόνια όμως που αντιστοιχούν σε διαφορετικά χρώματα μεταξύ τους δεν έχουν την ίδια ενέργεια.Για παράδειγμα,τα φωτόνια του κόκκινου χρώματος έχουν μικρότερη ενέργεια από τα φωτόνια του πράσινου.
Tα φωτόνια απεικονίζονται συχνά ως τεθλασμένες γραμμές |
ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
α) Το φως μετατρέπεται σε θέρμανση.
Όταν απορροφώνται τα φωτόνια από τους δομικούς λίθους ενός σώματος,για παράδειγμα τα άτομα ή τα μόρια ενός σώματος,τότε αυξάνεται η κινητική τους ενέργεια με αποτέλεσμα να αυξάνεται η θερμοκρασία του σώματος.
Στους ηλιακούς θερμοσίφωνες αξιοποιούμε την ενέργεια του ηλιακού φωτός για να θερμάνουμε το νερό |
β) Το φως μετατρέπεται σε κίνηση.
Ακτινόμετρο είναι ένα όργανο που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της έντασης της θερμότητας της ακτινοβολίας.Χρησιμοποιείται στη μετεωρολογία για τη μέτρηση της ηλιακής ακτινοβολίας.
Όταν εκθέσουμε ένα ακτινόμετρο στο ηλιακό φως ή στο φως ενός επιτραπέζιου φωτιστικού,τότε τα πτερύγιά του περιστρέφονται.Η ενέργεια των φωτονίων που προσπίπτουν στο ακτινόμετρο μετατρέπεται σε κινητική ενέργεια των πτερυγίων του.
γ) Το φως μετατρέπεται σε χημικές αντιδράσεις.
Τα πράσινα μέρη των φυτών απορροφούν ορισμένα από τα φωτόνια που προέρχονται από τον ήλιο.Η ενέργεια αυτών των φωτονίων προκαλεί τη χημική αντίδραση που ονομάζεται φωτοσύνθεση.Κατά τη φωτοσύνθεση παράγεται μία χημική ένωση που ονομάζεται γλυκόζη.
Το ακτινόμετρο χρησιμοποιείται στη μετεωρολογία για τη μέτρηση της ηλιακής ακτινοβολίας |
γ) Το φως μετατρέπεται σε χημικές αντιδράσεις.
Τα πράσινα μέρη των φυτών απορροφούν ορισμένα από τα φωτόνια που προέρχονται από τον ήλιο.Η ενέργεια αυτών των φωτονίων προκαλεί τη χημική αντίδραση που ονομάζεται φωτοσύνθεση.Κατά τη φωτοσύνθεση παράγεται μία χημική ένωση που ονομάζεται γλυκόζη.
Τα πράσινα μέρη των φυτών απορροφούν ορισμένα από τα φωτόνια που προέρχονται από τον ήλιο |
δ) Το φως μετατρέπεται σε ηλεκτρικό ρεύμα.
Τα φωτοβολταϊκά στοιχεία είναι συσκευές που μετασχηματίζουν τη φωτεινή ενέργεια σε ηλεκτρική.
Στα ηλιακά αυτοκίνητα αλλά υπάρχουν φωτοβολταϊκά στοιχεία στα οποία η φωτεινή ενέργεια μετατρέπεται σε ηλεκτρική |
ε) Το φως μετατρέπεται σε όραση.
Όταν φθάσει στα μάτια μας φως προκαλούνται χημικές αντιδράσεις στα οπτικά κύτταρα και τελικά η φωτεινή ενέργεια μετατρέπεται σε χημική και στη συνέχεια σε ηλεκτρική.