ΠΡΟΚΛΟΣ Ο ΛΥΚΙΟΣ

ΠΡΟΚΛΟΣ Ο ΛΥΚΙΟΣ

( Κων/λις 411μ.Χ.-Αθήναι,485μ.Χ.).

 Έλληνας νεοπλατωνικός φιλόσοφος.Γεννήθηκε το 410 ή 412 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη και πέθανε το 485 στην Αθήνα.Μεγάλωσε στον Ξάνθο της Λυκίας.Νεοπλατωνικός σπούδασε στην Αλεξάνδρεια ρητορική με δασκάλους του Λεωνά και Ωρίωνα και φιλοσοφία με δασκάλους τους Ολυμπιόδωρο και Ήρωνα.

ΠΡΟΚΛΟΣ Ο ΛΥΚΙΟΣ  

 Αργότερα συνέχισε τις σπουδές του στην Αθήνα,όπου υπήρξε μαθητής του Πλουτάρχου του Αθηναίου και του μαθητού του Συριανού,τον οποίο διαδέχθη στην διεύθυνση της σχολής.

Γεννήθηκε το 410 ή 412 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη και πέθανε το 485 στην Αθήνα

 Επηρεάστηκε από την φιλοσοφία των Πυθαγορίων και επηρέασε τους φιλοσόφους της δύσεως,όπως τον Hegel,ο οποίος τον θαύμαζε. 

Επηρεάστηκε από την φιλοσοφία των Πυθαγορίων  

  Προσπάθησε να εντάξει όλες τις παλαιότερες φιλοσοφικές θεωρίες μέσα σε μία αυστηρή ταξινόμηση των ιδεών και γι' αυτό ονομάστηκε "Χέγκελ της αρχαιότητας".

Μέχρι το θάνατό του, το 485μ.Χ., ήταν διευθυντής της Πλατωνικής Ακαδημίας στην Αθήνα

  Σπούδασε στην Αλεξάνδρεια και την Αθήνα,στην αρχή Ρητορική,αργότερα Φιλοσοφία και Μαθηματικά.Δάσκαλοί του υπήρξαν ο Ολυμπιόδωρος και ο μαθηματικός Ήρωνας.Μέχρι το θάνατό του,το 485μ.Χ., ήταν διευθυντής της Πλατωνικής Ακαδημίας στην Αθήνα που,ως γνωστό,έκλεισε ο Αυτοκράτορας Ιουστινιανός (529 μ.Χ.) με διάταγμα που απαγόρευε τη διδασκαλία της φιλοσοφίας.Ο Πρόκλος ήταν βαθύτατα θρησκευτικός, εσωτεριστής,οραματιστής αλλά και φιλάνθρωπος με κοινωνική δράση.Υπήρξε πολυγραφότατος.

  Κρατήρας της σελήνης ονομάζεται Πρόκλος. 

ΕΡΓΟ

  Το έργο του αποτελείται από μελέτες της Πλατωνικής μεταφυσικής, φιλοσοφικές έρευνες,καθώς και από μία συνοπτική μελέτη της ελληνικής λογοτεχνίας.Ακόμη,έγραψε ύμνους στους αρχαίους θεούς. Αναγνώριζε πως, μέσα από τους θρησκευτικούς ύμνους (ελλην. ρίζα υμν=δεσμός,σύνδεσμος),ο φιλόσοφος εγείρει τη θεϊκή φύση και ανοίγει το δρόμο προς την τελείωση,και στη συνέχεια τη θέωση.

Το έργο του αποτελείται από μελέτες της Πλατωνικής μεταφυσικής, φιλοσοφικές έρευνες, καθώς και από μία συνοπτική μελέτη της ελληνικής λογοτεχνίας

α) «Υποτυπώσεις των αστρονομικών υποθέσεων» πραγματεύεται τα συστήματα του Ιππάρχου,του Αριστάρχου και του Κλαυδίου Πτολεμαίου.Το σύγγραμμα αυτό αποτελείται από αξιόλογα μέρη: 

Α) περιγραφή της μεθόδου μετρήσεως της φαινομενικής διαμέτρου του ηλίου,με την βοήθεια του υδραυλικού ωρολογίου–υδρομέτρου του Ήρωνος και τις πληροφορίες του Πάππου. 

Β) Απόδειξη της γεωμετρικής ισοδυναμίας των επικύκλων και εκκέντρων.

Γ) Αναφορά σε μία δακτυλιοειδή έκλειψη του ηλίου, 

Δ) Αναφορά στην εξέλιξη της Ισημερίας.

Ε) Υποθέσεις για την απόσταση των πλανητών μεταξύ των. 

β) «Περί σφαίρας» ασχολείται με τους ουρανίους κύκλους και αναφέρεται στον Γέμινο. 

γ) «Παράφρασις είς την του Πτολεμαίου τετράβιβλον», 

δ) «Υπόμνημα είς το πρώτον των Ευκλείδου στοιχείων», το βιβλίο αυτό είναι πολύτιμο για την μελέτη της αρχαίας ελληνικής γεωμετρίας, διότι περιλαμβάνει στοιχεία απο μή σωζόμενα έργα του Ευδήμου και του Γεμίνου. 

ε) «Περί αποτελεσμάτων των ηλιακών και σεληνιακών εκλείψεων», 

στ) «Στοιχείωσις φυσική»,σχόλια στην κινητική θεωρία του Αριστοτέλους. Αναλυτικά σχόλια στο έργο του Ησιόδου,του Πλάτωνος και του Αριστοτέλους.

ΥΜΝΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

ΘΕΑ ΑΘΗΝΑ

Επάκουσέ μου εσύ του Διός τ' αστραποφόρου κόρη,

π' απο την άκρη κορυφή πήδησες του Πατρός σου,

ανδρόψυχη, ολοδύναμη, με τη βαριά σου ασπίδα,

ω Τριτογένεια Παλλάς, με το χρυσό σου κράνος,

επάκουσε και πρόθυμη τον ύμνο, σεμνή, δέξου

να μην αφήσεις να χαθεί η ευχή μου στους ανέμους!

Σύ, π' άνοιξες τα θεϊκά προπύλαια της σοφίας

και των Γιγάντων πάτησες το θεομάχον έθνος,

που την ορμήν εξέφυγες του πυρωμένου Ηφαίστου

και το χρυσόν εφύλαξες δεσμό της παρθενιά σου

που την καρδιάν εγλίτωσες ανέγγιχτη του Βάκχου

την ώρα που τον έσφαζαν τα χέρια των Τιτάνων,

στους ουρανούς την έφερες και του Πατρός την πήγες

για ν' αναζήσει ο Διόνυσος απ' την Σενμέλη βρέφος

κατά την άρρηκτη βουλή του Διός ξανά στον κόσμο

που το πελέκι σου έκοψε Τιτανικά κεφάλια

και την γενεάν αφάνισες της σκοτεινής Εκάτης

κι ύψωσες κράτος αρετών, που τους θνητούς υψώνουν,

που την ζωήν εστόλισες με χίλιων λογιών τέχνες

κι έβαλες μέσα στην ψυχήν νοερή δημιουργία

σύ, που όρισες τον υψηλό της Ακροπόλεως λόφο

της υπερτάτης σύμβολο, Παρθένα, κορυφής σου,

κι αγάπησες γη γόνιμη, τη μάνα των βιβλίων,

κι απέκρουσες τον όσιο του πατραδέλφου πόθο

και τ' όνομά σου χάρισες στη χώρα και τον νού σου

και βλάστησες της θεϊκής φιλονικίας σημάδι

στους επιγόνους την ελιά κατάγυρα του λόφου,

άμα σφοδρό με την βουλή του Ποσειδώνος ήρθε

το κύμ' απο την θάλασσα τους Αθηναίους να πνίξει

καιμε πολύφλοισβα νερά παράσυρνε τα πάντα

άκου, θεά μου, που όλο φως το πρόσωπό σου αστράφτει,

δώσ' μου μακάριον άραγμα ση γη, που παραδέρνω!

δώσ' της ψυχής μου φως αγνό απο τα θεία σου λόγια,

σοφία δώσ' μου κι έρωτα! και φύσησέ μου τόσο

και τέτοιο μένος, που απ' εδώ, της γης απο τους κόλπους,

να πάω ψηλά στον Όλυμπο, το κράτος του Πατρός σου!

Κι αν με βαρύνει της ζωής καμιά φρικτή αμαρτία,

-γιατί το ξέρω πως πολλοί μισούν με, άλλος γι άλλο

λάθος βαρύ π' απ' το μωρό μυαλό μου έχω αμαρτήσει,-

συγχώρησέ με, σώτειρα μειλίχια, μη μ' αφήσεις

να γίνω φοβερών ποινών βορά και περιγέλιο,

στους κάμπους άφετος γιατί δικός σου λέω πως είμαι!

Ώ δώσ' μου υγειά στα μέλη μου, σταθερά να' ν' κι ακμαία

και τα κοπάδια απόδιωξε των σαρκοβόρων νόσων!

Βασίλισσα ικετεύω σε, τ' αθάνατό σου χέρι

την ζοφερή κακομοιριά των πόνων μου ας δαμάσει

και στο ταξίδι της ζωής γαλήνιο δώσ' μου αγέρι,

γάμο, παιδιά, πλούτη τιμή, μακάριαν ευφροσύνη,

πειθώ, νούν επιδέξιο, γλυκόλογη φιλίαν,

για τους εχθρούς μου δύναμη, μες στους πολλούς πρωτεία.

Άκου, βασίλισσ' άκου με, μ΄ευχές έρχομαι τόσες,

τι σ' έχω ανάγκη μόν εσύ καλόβουλο αυτί τείνε!